Сovid-19 дан қейинги зотилжамнинг чозилган кечиши билан касалланган болаларни клиник ва лаборатор аспектлари ва олиб бориш тактикаси
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston Respublikasi bolalarida, xususan, COVID-19 pandemiyasidan keyin rivojlanib borayotgan uzaygan hamjamiyatdan olingan pnevmoniyaning klinik-laborator xususiyatlari, diagnostikasi va davolash taktikasini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda ushbu kasallikning koʻplab jihatlari, jumladan, uning rivojlanishiga taʼsir etuvchi omillar, mikrobiologik va immunologik koʻrsatkichlar, shuningdek, davolashning samarali usullari koʻrib chiqilgan. Tadqiqot natijalari ushbu kasallikni aniqlash va davolashda yangi yondashuvlarni ishlab chiqishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- COVID-19 dan keyingi uzaygan hamjamiyatdan olingan pnevmoniyaning risk omillari: Tadqiqotda bola tugʻilishidan avvalgi davrdagi omillar (anemiya, yuqumli respirator kasalliklar), bola tugʻilgandan keyingi holati (rakit, anemiya, BEM, semizlik) va bola kasalliklari (ORVI, tonzillit, rinit, bronxit, pnevmoniya) kabi omillar uzaygan hamjamiyatdan olingan pnevmoniya rivojlanish xavfini oshirishi aniqlangan.
- COVID-19 dan keyingi uzaygan hamjamiyatdan olingan pnevmoniyada mikrobiologik oʻzgarishlar: Oʻtkazilgan tadqiqotlar natijasida, bolalarda ichak mikroflorasi buzilishining koʻpayib ketishi, ayniqsa, Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, Klebsiella pneumoniae, Candida kabi mikroorganizmlarning koʻpayishi aniqlangan. Shuningdek, antibiotiklarga chidamlilikning yuqoriligi aniqlangan.
- COVID-19 dan keyingi uzaygan hamjamiyatdan olingan pnevmoniyada yalligʻlanish markerlari va sitokinlar: Tadqiqotda S-reaktiv oqsil va prokaltsitonin kabi yalligʻlanish markerlarining oshishi, shuningdek, IL-1B, IL-4, IL-6, IL-8, TNF-a kabi sitokinlarning faollashuvi va IFN-y ning kamayishi aniqlangan. Bu koʻrsatkichlar kasallikning tashxisi va prognozida muhim ahamiyat kasb etadi.
- COVID-19 dan keyingi uzaygan hamjamiyatdan olingan pnevmoniyani davolash taktikasini optimallashtirish: Tadqiqotda bioterol va defenksikandan iborat boʻlgan differensial davolash usullari taklif etilgan. Bu usullar kasallikning klinik va laborator koʻrsatkichlarini yaxshilashga, shuningdek, asoratlar rivojlanish xavfini kamaytirishga yordam beradi.