Abdulla Oripov asarlarida davr va ijodkor shaxs muammolari talqini
Ushbu dissertatsiya Abdulla Oripov ijodini, xususan, "Shoirning tug'ilishi" she'rlar to'plamini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda shoir asarlaridagi davr va ijodkor shaxs muammolari, ularning badiiy-estetik talqini, ijodkorning shaxsiy kamoloti va o'ziga xos uslubi ilmiy-nazariy jihatdan tahlil qilingan. Muallif shoirning biografik va ijodiy omillari, xususan, oilasi, muhiti, adabiy ta'sir va boshqa omillarning uning ijodiga ta'sirini o'rganadi. Shuningdek, shoirning she'riyatidagi milliy-ma'naviy, falsafiy va ijtimoiy-tarixiy jihatlar ochib beriladi. Tadqiqotda Abdulla Oripov lirikasi, shaxsiyati va ijodiyoti haqida yangi ilmiy manbalar va tadqiqotlar yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati, muammoning o'rganilganlik darajasi, maqsad va vazifalari, obyekti va predmeti, fan va texnologiyalar rivojlanishining ustuvor yo'nalishlariga mosligi, ilmiy yangiligi va amaliy natijalari bayon qilingan. Tadqiqot natijalarining amaliyotga joriy etilishi, e'lon qilingan ishlar va dissertatsiyaning tuzilishi bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan.
- 1-bob: "Abdulla Oripov ijodini oʻrganishning nazariy asoslari": Birinchi bob ikki fasldan iborat bo'lib, birinchi faslida "Ijodkor shaxs shakllanishida biografik omillar" o'rganiladi. Bunda Abdulla Oripovning shaxs sifatida shakllanishiga ta'sir ko'rsatgan oilaviy muhit, ta'lim, kitobxonlik va boshqa omillar, shuningdek, shoirning "O'z haqimda bir og'iz so'z” va “Koʻrgan – bilganlarim" xotiralari tahlil qilinadi. Ikkinchi faslda shoirning "Hayot falsafasi”, "Ateist“, “Tanqidchiga”, “Koʻzi ochiq ketdi dunyodan”, “Chumolilar”, “Qismat” kabi she'rlarida jamiyat, insoniyat uchun muhim bo'lgan muammolarning badiiy-g'oyaviy tasviri tahlil qilingan.
- 2-bob: "Shoirning tug'ilishi" toʻplamida davr ruhi va lirik qahramon: Ikkinchi bobda Abdulla Oripovning "Shoirning tug'ilishi" to'plamiga kirgan she'rlarda davr ruhi va lirik qahramon muammolari tahlil qilingan. Bunda ijodkorning "men"i, badiiy g'oyasi, poetik mahorati va tafakkurining takomili, shuningdek, she'rlarda vatanparvarlik, milliylik, adolat, ezgulik kabi umuminsoniy qadriyatlarning talqini o'rganiladi. Shuningdek, shoir ijodida xalqona ohang va milliy ruhning uyg'unligi, milliy o'ziga xoslik va uslubi tahlil qilingan.
- 3-bob: "Abdulla Oripovning poetik mahorati": Uchinchi bob shoir ijodida badiiy tafakkur vositasida milliy oʻziga xoslikni aks ettirishi, tilning tasvir imkoniyatlari, xalqona ifoda va poetik san'atlardan foydalanishi masalalariga bag'ishlangan. Bunda Abdulla Oripovning milliy oʻziga xosligi, shaxsiy uslubi, poetik mahorati, ijodiy yetukligi, milliy va umuminsoniy qadriyatlarni badiiy talqin etishdagi oʻrni tahlil qilingan.
- Xulosa: Dissertatsiyaning asosiy xulosalari bayon etilgan. Abdulla Oripov ijodining Oʻzbekiston Qahramoni, Oʻzbekiston xalq shoiri sifatida oʻzbek she'riyatida tutgan oʻrni, uning shaxs sifatida shakllanishidagi omillar, "Shoirning tug'ilishi" to'plamidagi she'rlarning o'ziga xosligi va badiiy-estetik jihatlari, shuningdek, shoirning poetik mahorati, uslubi va ijodiy merosi tahlil qilingan.