Иқлим ўзгариши шароитида тоғ дарёлари муаллақ оқизиқлари оқими ва улар ҳавзаларидан тупроқ-грунтлар ювилиши жадаллигини баҳолаш
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston va qoʻshni hududlardagi togʻ daryolarida havzalaridagi tuproq-gruntlar yuvilishi jarayonining iqlim oʻzgarishlari sharoitida kuzatiladigan oʻzgarishlarni tahlil qilishga bagʻishlangan. Tadqiqotda daryolar loyqalik darajasining havzalarning oʻrtacha balandligiga va maydoniga bogʻliq holda oʻzgarishi, iqlimiy omillarning (havo harorati va atmosfera yogʻinlari) yillik va mavsumiy taʼsiri, shuningdek, tuproq eroziyasi jarayonining kompleks baholanishi oʻrganilgan. Zamonaviy GIS texnologiyalari yordamida tuproq-gruntlar yuvilishi boʻyicha raqamli xaritalar yaratilgan.
Asosiy mavzular
- Tog' daryolarining loyqalik darajasi va havzalarining iqlim omillari bilan bog'liqligi: Loyqalik darajasi havzalarning oʻrtacha balandligiga qarab oʻzgarishi, iqlimiy omillarning (havo harorati va atmosfera yogʻinlari) yillik va mavsumiy taʼsirining baholanishi.
- Tuproq eroziyasi va tuproq-gruntlar yuvilishi jarayonining baholanishi: Tuproq-gruntlar yuvilishi intensivligining baholanishi, iqlim oʻzgarishlari sharoitida bu jarayonga taʼsir etuvchi omillarni aniqlash.
- Raqamli xaritalash texnologiyalari yordamida tuproq eroziyasi xaritalarini yaratish: Zamonaviy GIS texnologiyalaridan foydalangan holda tuproq-gruntlar yuvilishi boʻyicha raqamli xaritalarning ishlab chiqilishi.