Markaziy Oʻzbekiston asalarisimonlari (Hymenoptera:Apoidea) faunasi, ekologik xususiyatlari va ahamiyati
Ushbu dissertatsiya O'zbekistonning markaziy hududlarida yashovchi asalarisimonlarning (Hymenoptera: Apoidea) faunasi, ekologik xususiyatlari va ahamiyatini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot natijasida O'zbekiston hududida tarqalgan asalarisimonlarning turlari, ularning tarqalish areallari, ekologik xususiyatlari va xo'jalikdagi ahamiyati aniqlangan. Tadqiqot davomida 142 tur asalarisimon aniqlanib, ularning oilaviy va hududiy tarqalishini o'rganish, shuningdek ularning ekologik guruhlarga ajratish bo'yicha yangi ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, tadqiqotda asalarilarning kasalliklariga qarshi samarali davolash usullari ham ko'rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Asalarisimonlarning O'zbekiston hududidagi taksonomik tahlili va zamonaviy holati: Tadqiqotning birinchi qismida jahonda, MDH davlatlari va O'zbekistonda asalarisimonlar bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar tahlil qilinib, O'zbekiston hududidagi asalarisimonlarning hozirgi holati va ekologik xususiyatlari bo'yicha xulosalar chiqarish uchun yetarli emasligi ta'kidlangan. Shu bilan birga, O'zbekistonning markaziy hududlarida uchraydigan asalarisimonlarning 142 turi aniqlangan.
- Markaziy O'zbekiston asalarisimonlarining ekologik xususiyatlari va tarqalishi: Ikkinchi qismda Markaziy O'zbekistonning turli biotoplarida olib borilgan tadqiqotlar natijasida aniqlangan asalarisimonlarning tarqalish hududlari xaritasi tuzilgan va ularning zoogeografik tahlili amalga oshirilgan. Turlar 13 guruhga ajratilgan. Asalarisimonlarning ekologik guruhlarga ajratilishi natijasida 66,9% kserofil, 21,1% mezofil va 12% evribiont turlar aniqlangan.
- Asalarilarning parazitar kasalliklariga qarshi samarali davolash usullari: Uchinchi qismda asalarilarning nosematoz va varroatoz kasalliklariga qarshi kimyoviy preparatlarning samaradorligi ko'rsatilgan. Oksalat va formik kislotalarining kombinatsiyasi yuqori samaradorlikni ko'rsatib, 95% natija bergan.