Mаktаb tаbiiy gеоgrаfiya tаʼlimidа ekоlоgik vа tаbiаtni muhоfаzа qilish koʻnikmаlаrini shаkllаntirish mеtоdikаsi

Ushbu avtoreferat maktab tabiiy geografiya ta'limida ekologik va tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirish metodikasini takomillashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda zamonaviy geoekologik yondashuvlar asosida oʻquvchilarda ekologik madaniyatni shakllantirishning nazariy-metodik asoslari va usullari ishlab chiqilgan. Tadqiqotning asosiy maqsadi - maktab geografiya darslarida oʻquvchilarning ekologik va tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini tizimli shakllantirishdan iborat.

Asosiy mavzular

• Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati, tadqiqotning respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yo'nalishlariga mosligi, muammoning oʻrganilganlik darajasi va dissertatsiya bajarilgan oliy ta'lim muassasasining ilmiy-tadqiqot ishlari rejalari bilan bog'liqligi ko'rsatilgan. Tadqiqotning maqsadi, vazifalari, obyekti, predmeti, metodlari, ilmiy yangiligi hamda amaliy natijalari bayon etilgan, shuningdek natijalarning ishonchliligi, nazariy va amaliy ahamiyati, joriy etilishi, aprobatsiyasi, e'lon qilingani va ishning tuzilishi va hajmi boʻyicha ma'lumotlar keltirilgan.
• 1-bob. Maktab tabiiy geografiya ta'limini ekologiyalash asosida oʻquvchilarning ekologik va tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirish muammosi: Bu bobda geografiya fani ekologiyalashuvining tarixiy-nazariy jihatlari, geografiyaning ekologiyalashuvi va geoekologiyaning shakllanishiga oid tadqiqotlar tahlili, maktab tabiiy geografiya ta'limi amaliyotida ekologik va tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirish muammosi holati, hamda ekologik koʻnikmalar va tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalari oʻrtasidagi uzviy bog'lanish yoritilgan.
• 2-bob. Maktab tabiiy geografiya kurslarini oʻrganishda ekologik-tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirishning nazariy-metodik asoslari: Ushbu bobda tabiiy geografiya kurslari mazmunidagi ekologik-tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalari tasnifi (tizimi), ularning shakllanish tamoyillari va bosqichlari, hamda maktab tabiiy geografiya ta'limida ekologik-tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirish metodikasining modeli ishlab chiqilgan va uning asosiy tarkibiy qismlari, jumladan, maqsadli, motivatsiyali, mazmunli, jarayonli va natijaviy komponentlari koʻrsatilgan.
• 3-bob. Maktab tabiiy geografiya ta'limida ekologik-tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirish boʻyicha tajriba-sinov ishlari tahlili va natijalari: Bobda maktab tabiiy geografiya ta'limida ekologik-tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirish boʻyicha tajriba-sinov ishlarining oʻtkazilishi, natijalari va tahlili keltirilgan. Tadqiqot natijalari statistik tahlil qilingan va tajriba-sinov ishlarining samaradorligi tasdiqlangan.
• Xulosa: Tadqiqot mavzusining dolzarbligi, belgilangan vazifalarning bajarilishi va asosiy xulosalar bayon etilgan. Tadqiqotda maktab tabiiy geografiya ta'limida ekologik va tabiatni muhofaza qilish koʻnikmalarini shakllantirish boʻyicha ilmiy-metodik tizim yaratilganligi va uning samaradorligi asoslangan. Tadqiqot natijalari asosida amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.