Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining lisoniy tadqiqi
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining leksik-semantik va onomastik-grammatik xususiyatlarini, kelib chiqish omillari va nomlanish sabablarini lingvogeografik, etnolingvistik va lingvokulturologik aspektlarda o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda oʻzbek tilshunosligida toponimika sohasi, joy nomlarining tadqiq qilinishi va tasniflanishi, shuningdek, Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining fonetik, semantik va morfologik jihatdan tahlili keng yoritilgan. Ilmiy ishda olingan natijalar Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining til siyosati boʻyicha qarorlari va konsepsiyalariga mos kelishi, shuningdek, ta'lim tizimida va amaliyotda foydalanish uchun muhimligini ta'kidlangan.
Asosiy mavzular
- Oʻzbek tilshunosligida joy nomlarini oʻrganish yoʻnalishining shakllanishi: Bu bobda toponimika tilshunoslikning alohida sohasi sanalgan onomastikaning tarkibiy qismi ekanligi, uning geografik nomlar (toponimlar), ularning qoʻllanishi, ma'nosi, kelib chiqishi, tarkibi, tarqalish areali, taraqqiyoti va oʻzgarishini oʻrganuvchi boʻlimi ekanligi hamda onomastikada oʻziga xos oʻringa egaligi, shuningdek, geografik obyektlarning atamashunoslikdagi umumlashtirilgan nomi toponim ekanligi, hamda Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining leksik-semantik, onomastik-grammatik xususiyatlari, kelib chiqish asoslari lingvogeografik, etnolingvistik hamda lingvokulturologik aspektda oʻrganishning dolzarbligi va ahamiyati bayon etilgan.
- Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining tarkibiy hamda semantik tadqiqi: Ikkinchi bobda Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining fonetik va tarkibiy tuzilishi, hamda semantik tahlili yoritilgan. Jumladan, toponimlar, ularning fonetik qurilishi, leksik-semantik xususiyatlari, shakllanish usullari, qoʻshma va birikmali toponimlar, ularning qismlari va ma'nolari chuqur tahlil qilingan. Oykonimlar, gidronimlar, etnonimlar va boshqa geografik obyektlarning nomlari semantik va etimologik jihatdan koʻrib chiqilgan.
- Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining tasnif masalasi: Uchinchi bobda Buxoro janubiy tumanlari toponimlarining tasniflanishi masalasi, ya'ni leksik-semantik va grammatik tuzilishiga koʻra tasnif qilish yoʻnalishlari, hamda ularning umumiy va xususiy belgilari, joy nomlarining paydo boʻlishida ishtirok etgan aniqlovchi elementlar va ularning boshqa tillar bilan aloqadorligi va ta'siri haqida ma'lumot berilgan.