Ишлатилган газлар таъсирига иммун тизим аъзолари жавобининг структура-функционал асослари
Ushbu avtoreferat, Grigoriyants Karina Eduardovna tomonidan
Asosiy mavzular
- Ishlab chiqarilgan gazlar ta'siriga immun tizim a'zolarining javobining struktur-funksional asoslari: Ushbu dissertatsiya avtoreferati inson organizmining tashqi muhitning ifloslanishi, xususan, avtomobil chiqindi gazlarining ta'siriga immun tizimning javobini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda avtomobil servis ishchilari va nazorat guruhi xodimlari immunologik ko'rsatkichlari o'rganilib, ularning jismoniy va immun holatidagi o'zgarishlar tahlil qilingan. Shuningdek, eksperimental hayvonlarda o'tkir, nim'o'tkir va surunkali ta'sir natijasida immun tizimi organlarida kuzatilgan struktural-funksional o'zgarishlar ham o'rganilgan. Tadqiqot natijalari chiqindi gazlarning organizmga salbiy ta'sirini, jumladan, tug'ma va adaptiv immunitetning pasayishini, sitokinlarning nomutanosibligini va mikrog elementlar almashinuvining buzilishini ko'rsatgan. Tadqiqot ishida chiqqan ilmiy va amaliy natijalar O'zbekiston Respublikasi hamda xorijiy hamkorlikda joriy qilingan. Ushbu tadqiqot natijalari atrof-muhit ifloslanishi natijasida kelib chiqadigan patologiyalarni davolashda muhim ahamiyat kasb etadi va ushbu sohada keng ko'lamli tadqiqotlar olib borishga zamin yaratadi.
- Ilmiy yangilik va amaliy ahamiyati: Tadqiqotda birinchi marta chiqqindi gazlarining inson va hayvonlar organizmiga uzoq muddatli ta'siri natijasida tug'ma immunitet ko'rsatkichlarining keskin pasayishi va adaptiv immunitet ko'rsatkichlarining sezilarli o'sishi, shuningdek, sitokinlar darajasining o'zgarib, immun tizimida nomutanosiblik yuzaga kelishi aniqlangan. Shu asosda "Timusning morfofunksional holatiga chiqqindi gazlarining ta'sirini baholash usuli" uslubiy tavsiyanomasi ishlab chiqilgan va amaliyotga joriy etilgan. Ushbu tadqiqot natijalari xalqaro va respublika miqyosida taqdim etilgan, ko'plab ilmiy maqolalarda nashr etilgan.