Методические разработки проведения занятий по теме "галогены" с использованием местных сырьевых ресурсов

Ushbu kitobda kimyo fanining muhim elementlaridan biri bo'lgan galogenlar, xususan ftor, xlor, brom va yod elementlarining xossalari, ularning tabiatda uchrashi, olinish usullari va qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan. Kitobda galogenlarning davriy sistemadagi o'rni, elektron tuzilishi, fizik va kimyoviy xossalari batafsil yoritilgan. Shuningdek, ularning birikmalari, masalan, ftoridlar, xloridlar, bromidlar va yodidlar, hamda ularning xususiyatlari va ahamiyati ko'rsatilgan. Kitob davomida galogenlarning xalq xo'jaligida, tibbiyotda va sanoatda qo'llanilishi misollar bilan tushuntirilgan.

Asosiy mavzular

  • Galogenlarning umumiy xarakteristikasi: Galogenlar davriy sistemadagi o'rni, elektron konfiguratsiyasi, atom radiusining o'zgarishi, elektronegativlik, metallik xossalarning o'zgarishi, oksidlovchilik qobiliyati, molekulyar tuzilishi, rangning o'zgarishi, suyuqlanish va qaynash haroratlari, zichlik, galogenvodorod kislotalarining kuchi, galogenlarning bir-biri bilan hosil qilgan birikmalari.
  • Ftor: Ftorning tabiatda uchrashi, olinish usullari (elektroliz), fizik va kimyoviy xossalari (oksidlovchilik, suv bilan reaksiyasi, metallar va nometallar bilan reaksiyasi), qo'llanilishi (uranni ajratish, ftoroplastlar sintezi, sovutgichlar).
  • Xlor: Xlorning tabiatda uchrashi, olinish usullari (elektroliz), fizik va kimyoviy xossalari (metall va nometallar bilan reaksiyasi, suv bilan reaksiyasi, ishqorlar bilan reaksiyasi), qo'llanilishi (suvni zararsizlantirish, oqartirish, xloridlar sintezi).
  • Brom: Bromning tabiatda uchrashi, olinish usullari (xlor bilan oksidlash), fizik va kimyoviy xossalari (metall va nometallar bilan reaksiyasi, suv bilan reaksiyasi, ishqorlar bilan reaksiyasi), qo'llanilishi (tibbiyot, fotomateriallar).
  • Yod: Yodning tabiatda uchrashi, olinish usullari (xlor bilan oksidlash), fizik va kimyoviy xossalari (metall va nometallar bilan reaksiyasi, suv bilan reaksiyasi, ishqorlar bilan reaksiyasi), qo'llanilishi (tibbiyot, antiseptik).
  • Galogenlarning qiyosiy xarakteristikasi: Galogenlarning o'xshash va farqli xususiyatlari, oksidlovchilik qobiliyatining o'zgarishi, galogenvodorod kislotalarining kuchi, metallik xossalarning ortishi.