Umumiy seleksiya va urugchilik fanidan

Ushbu kitob qishloq xo'jaligi ekinlari seleksiyasi va urug'chiligi faniga oid bo'lib, unda O'zbekiston sharoitida bug'doy yetishtirishning dolzarb masalalari, bug'doy seleksiyasining asosiy yo'nalishlari, yangi navlar yaratish usullari, rayonlashtirilgan navlarning tavsifi, ularning xususiyatlari, hosildorligi, kasalliklarga chidamliligi kabi jihatlar yoritilgan. Shuningdek, kitobda bug'doy navlarini yaratishda genetik resurslardan foydalanish, turli ekologik sharoitlarga moslashgan navlarni yaratish, hosil sifatini yaxshilash masalalari ham ko'rib chiqilgan.

Asosiy mavzular

  • Bug'doy seleksiyasining asosiy yo'nalishlari: Ushbu mavzuda bug'doy seleksiyasining maqsadlari, vazifalari, istiqbollari, shuningdek, turli xil sharoitlarda (qurg'oqchilik, kasalliklar, zararkunandalar) o'sadigan navlarni yaratish, hosil sifatini yaxshilash, vegetatsiya davrini qisqartirish, uning yuqori sifatliligini taminlash kabi masalalar muhokama qilinadi.
  • Bug'doyning yangi navlarini yaratishda qo'llaniladigan seleksiya usullari: Ushbu mavzuda bug'doyning yangi navlarini yaratishda qo'llaniladigan turli xil seleksiya usullari (duragaylash, tanlash, mutagenlar yordamida seleksiya va boshqalar), ularning afzalliklari va kamchiliklari, O'zbekiston sharoitida ulardan samarali foydalanish yo'llari ko'rib chiqiladi.
  • Rayonlashtirilgan bug'doy navlarining tavsifi: Ushbu mavzuda O'zbekistonda rayonlashtirilgan bug'doy navlarining (Sanzar, Xosildor, Zumrad va boshqalar) morfologik, biologik xususiyatlari, hosildorligi, kasalliklarga chidamliligi, uning tarkibi, texnologik xususiyatlari haqida ma'lumotlar beriladi.
  • Bug'doy navlarining mahsuldorlik elementlari va ularning o'zgaruvchanligi: Ushbu mavzuda bug'doy hosildorligini belgilovchi asosiy elementlar (boshoq uzunligi, boshoqdagi boshoqchalar soni, don soni, 1000 dona don vazni), ularning irsiy xususiyatlari, tashqi muhit omillari ta'sirida o'zgaruvchanligi, seleksiya jarayonida ulardan foydalanish masalalari yoritiladi.
  • Bug'doyning qishga chidamliligi va boshqa stress omillariga bardoshliligi: Ushbu mavzuda bug'doyning qishga chidamliligi, qurg'oqchilikka, issiqlikka, kasalliklarga va zararkunandalarga bardoshliligi kabi muhim xususiyatlari, ularning genetik asoslari, seleksiya jarayonida ulardan foydalanish usullari ko'rib chiqiladi.