Гибкость как физическое качество и методика его развития

Ushbu bitiruv malakaviy ishida gimnastikachilar va boshqa sportchilarning natijadorligiga ta'sir qiluvchi muhim omil – egiluvchanlik masalalari ko'rib chiqiladi. Egiluvchanlikning fiziologik asoslari, uni rivojlantirish usullari, mashqlar va yoshga bog'liq xususiyatlar tahlil etiladi. Shuningdek, egiluvchanlikni oshirishda yоga mashqlarining ahamiyati baholanadi.

Asosiy mavzular

• Egiluvchanlikning mohiyati va ahamiyati: Egiluvchanlik – bu harakatlanish apparatining morfofunktsional xususiyati bo'lib, uning bo'g'inlarining harakatchanlik darajasini belgilaydi. Sportda egiluvchanlik jarohatlanish xavfini kamaytirish, harakat texnikasini yaxshilash va natijalarni oshirish uchun zarurdir.
• Egiluvchanlikni o'lchash usullari: Egiluvchanlikni o'lchash uchun goniometriya, rentgenografiya va boshqa usullar qo'llaniladi. Goniometriya eng keng tarqalgan usul hisoblanadi, ammo u har doim ham aniq natijalarni bermaydi. Rentgenografiya bo'g'inlar tuzilishini batafsil o'rganishga imkon beradi, ammo bu usul xavfsiz emas.
• Egiluvchanlikni rivojlantirish usullari: Egiluvchanlikni rivojlantirish uchun dinamik, statik va aralash mashqlar qo'llaniladi. Dinamik mashqlar harakat amplitudasini oshirishga yordam beradi. Statik mashqlar mushaklarni cho'zishga va harakatchanlikni oshirishga qaratilgan. Aralash mashqlar dinamik va statik usullarni birlashtiradi.
• Egiluvchanlikni rivojlantirishda yoshga bog'liq xususiyatlar: Bolalar va o'smirlar egiluvchanlikni rivojlantirishga kattalar bilan solishtirganda ko'proq moyil bo'lishadi. Yoshga qarab mashqlar intensivligi va davomiyligini o'zgartirish kerak.
• Yoganing egiluvchanlikka ta'siri: Yoganing ko'plab asanalari (pozalari) egiluvchanlikni rivojlantirishga qaratilgan. Yоga mashqlari mushaklarni muloyimlik bilan cho'zishga va bo'g'inlardagi harakatlanishni yaxshilashga yordam beradi.