Общеразвивающие упражнения и методика преподавания
Ushbu matn umumrivojlantiruvchi mashqlar (URM) va ularni o'qitish metodikasiga bag'ishlangan. Unda URMning ta'rifi, klassifikatsiyasi, organizmga ta'siri, ahamiyati va komplekslar tuzish metodikasi keltirilgan. Shuningdek, kuch, tezlik, moslashuvchanlik va to'g'ri qomatni shakllantirish uchun URMning qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Matn o'qituvchilar va jismoniy tarbiya mutaxassislari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Umumrivojlantiruvchi mashqlar ta'rifi va klassifikatsiyasi: URM deganda tana qismlarining har xil tezlik va amplituda bilan bajariladigan harakatlari tushuniladi. Ular kuch, tezlik, moslashuvchanlik kabi jismoniy sifatlarni rivojlantirishga qaratilgan. URMlar anatomik belgisiga ko'ra (qo'l, oyoq, tana uchun mashqlar) va fiziologik ta'siriga ko'ra (kuch, tezlik, cho'zilish, bo'shashish mashqlari) turlarga bo'linadi.
- URMning organizmga ta'siri va vazifalari: URMlar organizmga har tomonlama ta'sir ko'rsatadi, ayniqsa harakat apparatiga. Ular mushaklarni mustahkamlaydi, harakatchanlikni oshiradi va to'g'ri qomatni shakllantirishga yordam beradi. URMlar jismoniy yuklamani nazorat qilish imkonini beradi va har xil mashqlar yordamida turli xil vazifalarni hal qilishga yordam beradi.
- Kuchni rivojlantirish metodlari: Kuchni rivojlantirish uchun har xil metodlar qo'llaniladi: ko'p marta takrorlash, katta kuch bilan bajarish, izometrik rejim, dinamik harakatlar va kombinatsiyalashgan metod. Har bir metodning o'ziga xos xususiyatlari bor va u yoki bu mashqni bajarishda qo'llaniladi. Bolalarda kuchni rivojlantirishda mushak kuchini farqlash muhimdir.
- Moslashuvchanlikni rivojlantirish metodlari: Moslashuvchanlikni rivojlantirish uchun aktiv harakatlar, passiv harakatlar va statik holatlar qo'llaniladi. Aktiv harakatlar mushaklarni cho'zishga qaratilgan. Passiv harakatlar sherik yordamida yoki og'irlik bilan bajariladi. Statik holatlar ma'lum bir holatni ushlab turishni nazarda tutadi.
- URM yordamida to'g'ri qomatni shakllantirish: To'g'ri qomatni shakllantirish uchun butun tana mushaklarini bir xilda rivojlantirish kerak, ayniqsa orqa, qorin va yelka mushaklarini. URMlar bu vazifani bajarishga yordam beradi. Bundan tashqari, to'g'ri qomatni qanday ushlab turishni o'rganish muhimdir.