Markaziy Osiyo davlatlari

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Termiz Davlat Universiteti Geografiya kafedrasi talabalari uchun mo'ljallangan "Markaziy Osiyo davlatlari geografiyasi" kursining ma'ruzalar matnidir. Unda Markaziy Osiyo davlatlarining geografik o'rni, geologik tuzilishi, iqlimi, ichki suvlari, tuproqlari, o'simlik va hayvonot dunyosi, aholisi, transporti, iqtisodiy rivojlanishi, shuningdek, Qozog'iston, Qirg'iziston, Turkmaniston, Tojikiston va O'zbekistonning iqtisodiy-geografik xususiyatlari batafsil yoritilgan.

Asosiy mavzular

Markaziy Osiyo davlatlarining tarkib topishi, hududi, chegaralari va geografik o'rni: MODning tarkib topishi tarixi, hududiy yaxlitligi, Yevroosiyo materigidagi o'rni, chegaralarining shakllanishi, qo'shni davlatlar bilan munosabatlari.
Markaziy Osiyo hududining geologik tuzilishi, relyefi va foydali qazilmalari: Geologik tuzilishi, tektonik harakatlar, foydali qazilmalarning tarqalishi, relyef shakllanishi, seismik holat.
Markaziy Osiyo hududining iqlimi va ichki suvlari: Iqlimning kontinentalligi, havo massalarining harakati, yog'in miqdori, harorat rejimi, daryolar va ko'llarning gidrografik xususiyatlari.
Markaziy Osiyo hududining tuproqlari, o'simlik va hayvonot dunyosi: Tuproq tiplari va ularning tarqalishi, o'simliklarning zonal va vertikal taqsimlanishi, hayvonot dunyosining xilma-xilligi va ekologik xususiyatlari.
Markaziy Osiyo davlatlari aholisi va transport geografiyasi: Aholining soni, etnik tarkibi, tabiiy o'sishi, joylashuvi, transport tizimining rivojlanishi va ahamiyati.
MOD iqtisodiy rivojlanishining xususiyatlari, regionlarning rivojlanishidagi farqlari va xalq xo'jaligining yetakchi majmualari: Iqtisodiy rivojlanishning tarixiy bosqichlari, iqtisodiy islohotlar, sanoatning tarmoq tuzilishi, qishloq xo'jaligining ixtisoslashuvi, yetakchi majmualarning rivojlanishi.
Qozogʻiston va Qirgʻiziston respublikalariga umumiy taʼrif: Geografik oʻrni, aholisi, xoʻjaligi va iqtisodiy rayonlari.
Turkmaniston davlati va Tojikiston Respublikalari umumiy taʼrifi: Geografik oʻrni, aholisi, xoʻjaligi va iqtisodiy rayonlari.
Oʻzbekiston Respublikasining maydoni, chegaralari va geografik oʻrniga umumiy taʼrif: Geografik oʻrni, maydoni, chegaralari va hududiy tuzulishi.
Oʻzbekiston Respublikasi xoʻjaligiga umumiy taʼrif: Iqtisodiyoti, sanoati, qishloq xoʻjaligi, transport va tashqi savdo aloqalari.
Oʻzbekistonning maʼmuriy-hududiy boʻlinishi va iqtisodiy rayonlari: Maʼmuriy boʻlinishi, viloyatlar va ularning xususiyatlari, iqtisodiy rayonlashtirish.