Типы лексических значений слова в толковых учебных словарях русского языка
Ushbu kitob rus tilidagi so'zlarning leksik ma'nolarini tasniflash va ularni lug'atlarda qanday izohlash kerakligi haqida. Unda so'zlarning ma'nolari turlari, ularning o'zaro aloqalari va lug'at tuzishda e'tiborga olinishi kerak bo'lgan jihatlar ko'rib chiqiladi. Kitobda so'zlarning ma'nolari turlari tasniflanadi, jumladan, nominativ, baholovchi, ko'chma, ramziy va konstruktiv ma'nolar. Shuningdek, so'zlarning ma'nolari lug'atlarda qanday izohlanishi kerakligi, ya'ni ta'riflar qanday bo'lishi kerakligi va qanday misollar keltirilishi kerakligi haqida ko'rsatmalar beriladi.
Asosiy mavzular
- Leksik ma'nolarning turlari: So'zlarning leksik ma'nolari nominativ, baholovchi, ko'chma, ramziy va konstruktiv turlarga bo'linadi. Nominativ ma'nolar predmetlarni, harakatlarni va xususiyatlarni bildiradi. Baholovchi ma'nolar predmetlarga baho beradi. Ko'chma ma'nolar o'xshashlik asosida paydo bo'ladi. Ramziy ma'nolar ramziy ma'nolarni ifodalaydi. Konstruktiv ma'nolar sintaktik tuzilish bilan bog'liqdir.
- Leksik ma'nolarni lug'atda izohlash: So'zlarning leksik ma'nolarini lug'atda izohlashda ta'rif, misollar, sinonimlar va antonimlar kabi vositalardan foydalanish kerak. Ta'rif aniq va tushunarli bo'lishi kerak. Misollar so'zning ma'nosini tushuntirishi kerak. Sinonimlar so'zning ma'nosini ochib beradi. Antonimlar so'zning ma'nosini qarama-qarshi qo'yadi.
- So'zlarning sintagmatik munosabatlari: So'zlarning ma'nolari ularning boshqa so'zlar bilan aloqasi bilan belgilanadi. So'zlar erkin va bog'langan ma'nolarga ega bo'lishi mumkin. Erkin ma'nolar boshqa so'zlar bilan cheklanmagan. Bog'langan ma'nolar ma'lum so'zlar bilan birgalikda ishlatiladi.