Таълим жараёнида толерантликни шакллантириш муаммолари
Мақолада таълим жараёнида толерантликни шакллантириш муаммолари кўриб чиқилган. Толерантлик кўп миллатли жамиятда ижтимоий тенгликка эришиш, тинч-тотувликни сақлашнинг асоси сифатида талқин этилади. Толерантликни тарбиялашнинг психологик асослари, хусусан Ж.Келлининг когнитив мураккаблик назарияси таҳлил қилинган. Толерантликни шакллантириш учун ижтимоий кўникмаларни ривожлантириш, шахснинг ўзгачаликларга бағрикенг бўлиши, тинч-тотувликда яшашга ўргатиш, вазминликни кучайтириш зарурлиги таъкидланади. Бошланғич синф ўқувчиларида толерантликни тарбиялашнинг вазифалари ва йўналишлари белгилаб берилган.
Asosiy mavzular
- Толерантликнинг аҳамияти: Толерантлик кўп миллатли жамиятда ижтимоий тенглик ва тинчликни таъминлашнинг асосий шартидир. У диний, маданий ва ҳаётий қарашлардаги фарқларни қабул қилишни англатади.
- Толерантликни тарбиялашнинг психологик асослари: Ж.Келлининг когнитив мураккаблик назариясига кўра, инсон дунёни ўзича идрок этади ва бу идрок толерантликни шакллантиришда муҳим рол ўйнайди. Когнитив мураккабликни ошириш орқали толерантликни ривожлантириш мумкин.
- Толерантликни шакллантириш йўналишлари: Толерантликни шакллантириш учун ижтимоий кўникмаларни ривожлантириш, шахснинг ўзгачаликларга бағрикенг бўлиши, тинч-тотувликда яшашга ўргатиш, вазминликни кучайтириш каби йўналишларга эътибор қаратиш лозим.
- Бошланғич синф ўқувчиларида толерантликни тарбиялаш: Бошланғич синф ўқувчиларида толерантликни тарбиялаш учун одамларнинг ҳар хил эканлигини тушунтириш, ўз маданиятини бошқаларникидан устун қўймасликка ўргатиш, вазминлик ва бағрикенглик каби хислатларни шакллантириш зарур.