Animalistik janr
Ushbu kitobda O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Alisher Navoiy nomidagi Samarqand Davlat Universitetining Musiqa, badiiy grafika va mehnat ta'limi fakulteti "Badiiy grafika va uni o'qitish metodikasi” kafedrasi "Tasviriy san'at va muhandislik grafikasi" yo'nalishi 3-05 guruh talabasi Hamida Qobilovaning "Animalistik janr" mavzusidagi referati taqdim etilgan. Referatda animalistik janrning mohiyati, tarixi, rivojlanishi, kompozitsiyasi va O'zbekistondagi namunalari haqida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Animalistik janrning umumiy ta'rifi va tarixi: Animalistik janr tasviriy san'atning eng qadimgi janrlaridan biri bo'lib, hayvonlarning tasviri orqali insoniyatning tabiat bilan munosabatini aks ettiradi. Qadimgi davrlarda odamlar hayvonlarni ovlash, ulardan oziq-ovqat va kiyim olish manbai sifatida ko'rishgan, shuning uchun hayvonlarning tasvirlari muhim ahamiyatga ega bo'lgan. O'zbekiston hududida ham animalistik janrga oid ko'plab arxeologik topilmalar mavjud.
- Animalistik janrning rivojlanishi: Animalistik janr asrlar davomida rivojlanib kelgan va turli xalqlar san'atida o'ziga xos shakllarni olgan. Qadimgi Misrda hayvonlar xudolar bilan bog'langan bo'lsa, Xitoy va Yaponiyada dekorativ naqshlarda ishlatilgan. Uyg'onish davrida Leonardo da Vinchi va A. Dyurer kabi buyuk rassomlar hayvonlar anatomiyasini o'rganib, ularning tasvirini yanada realistik va aniq qilib yaratishga harakat qilishgan.
- Animalistik janrning kompozitsiyasi: Animalistik janrda kompozitsiya hayvonlarning joylashuvi, ularning harakati va atrof-muhit bilan o'zaro aloqasini aks ettirishda muhim rol o'ynaydi. Rassom kompozitsiyani yaratishda hayvonning xarakterini, uning tabiatini va muhitini hisobga olishi kerak. Shuningdek, kompozitsiyada ranglar, chiziqlar va shakllardan foydalanish orqali asarining emotsional ta'sirini kuchaytirish mumkin.
- O'zbekistonda animalistik janr: O'zbekistonda animalistik janr qadim zamonlardan beri mavjud bo'lib, Afrasiyob devoriy rasmlari va Varaxsha arxeologik topilmalari bunga misol bo'la oladi. Hozirgi kunda o'zbek rassomlari animalistik janrda ijod qilib, hayvonlarning go'zalligini va tabiat bilan uyg'unligini aks ettiruvchi asarlar yaratmoqdalar.