Рейтинговая система и оценивающие новости
Ushbu kitob O'zbekistonda ta'lim tizimini isloh qilish siyosatini, xususan, o'rta ta'lim maktablarida o'quvchilarning bilim darajasini baholash tizimini takomillashtirishga qaratilgan reyting tizimini o'rganadi. Kitobda reyting tizimining maqsadlari, vazifalari, tamoyillari, nazorat shakllari, baholash mezonlari va o'quvchilarning bilimini baholash tartibi batafsil yoritilgan. Shuningdek, reyting tizimini ta'minlash uchun zarur bo'lgan normativ-huquqiy hujjatlar va metodik qo'llanmalar, o'qituvchilarning vazifalari, huquqlari va majburiyatlari hamda o'quvchilar va ularning ota-onalari (yoki ularning o'rnini bosuvchi shaxslar)ning huquqlari va majburiyatlari ko'rsatilgan.
Asosiy mavzular
- Reyting tizimining asosiy tushunchalari va tamoyillari: Reyting tushunchasi, uning o'quvchilarning bilim, ko'nikma va malakalarini shakllantirishdagi o'rni, qobiliyatlarini rivojlantirishga yo'naltirilganligi. Reyting tizimining asosiy tamoyillari: yagonalik va yaxlitlik, nazorat shakllarining pedagogik, didaktik va psixologik talablarga mosligi, tushunarlilik, tejamkorlik.
- Reyting nazorat turlari va shakllari: Reyting tizimida qo'llaniladigan nazorat turlari: oraliq nazorat, joriy nazorat, ijodiy faollikni nazorat qilish, yakuniy nazorat. Har bir nazorat turining maqsadlari, vazifalari, o'tkazilish tartibi va baholash mezonlari.
- O'quvchilarning bilimini baholash tartibi: Standart majburiy nazorat ishlarini (SMNI) baholash, har bir element uchun 5 ball tizimi, yakuniy bahoni chiqarish tartibi. Kompensatsiya so'rovlari va qo'shimcha ballar, choraklik va yillik reyting ballarini aniqlash usullari.
- Reyting tizimini ta'minlovchi hujjatlar: O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari, Xalq ta'limi vazirligining buyruqlari, metodik qo'llanmalar, yo'riqnomalar va boshqa normativ-huquqiy hujjatlar.
- Ta'lim jarayoni ishtirokchilarining huquq va majburiyatlari: O'qituvchilarning, o'quvchilarning va ularning ota-onalari (yoki ularning o'rnini bosuvchi shaxslar)ning huquqlari va majburiyatlari. Har bir ishtirokchining reyting tizimidagi roli va mas'uliyati.