Umumiy va noorganik kimyodan labоratoriya ishlari
Ushbu kitob oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan amaliy qo'llanma bo'lib, noorganik kimyo laboratoriya ishlarining asosiy qoidalarini, usullarini, tajribalarini va ularning nazariy asoslarini qamrab oladi. Unda xavfsizlik texnikasi, laboratoriya asbob-uskunalari, eritmalar, gidroliz, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari va metallarning xossalari kabi mavzularga oid ma'lumotlar mavjud.
Asosiy mavzular
- Kimyo laboratoriyasida ishlash tartibi va xavfsizlik texnikasi: Laboratoriya xavfsizligi qoidalari, reaktivlar bilan ishlash tartibi, shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish va favqulodda vaziyatlarda harakatlanish bo'yicha ko'rsatmalar.
- Laboratoriya idishlari va asbob-uskunalari: Asosiy laboratoriya idishlari (probirkalar, kolbalar, o'lchov idishlari va boshqalar) va asbob-uskunalarning (tarozilar, isitish moslamalari, shtativlar va boshqalar) tavsifi, ulardan foydalanish qoidalari va ularga texnik xizmat ko'rsatish bo'yicha ma'lumotlar.
- Gaz holatidagi moddalarning molekulyar massasini aniqlash: Gaz yoki bug' holatidagi moddalarning molekulyar massasini aniqlash usullari, jumladan, karbonat angidrid misolida. Tajriba o'tkazish tartibi, hisoblashlar va xatoliklar tahlili keltirilgan.
- Ekvivalentni aniqlash: Ekvivalent tushunchasi, ekvivalent qonuni, metall ekvivalentini aniqlash usullari, masalalar yechish namunalari va laboratoriya ishi.
- Kimyoviy kinetika va muvozanat: Kimyoviy reaksiyalar tezligi, unga ta'sir etuvchi omillar (konsentratsiya, harorat, katalizator), muvozanat holati va unga ta'sir etuvchi omillar haqida nazariy ma'lumotlar. Reaksiyalarning mexanizmini tushuntirish.
- Elektrolitik dissotsilanish: Elektrolitik dissotsilanish nazariyasi, kuchli va kuchsiz elektrolitlar, dissotsilanish darajasi, ionli reaksiyalar, kislota-asos titrlash va tahlil qilish usullari haqida ma'lumotlar.
- Tuzlarning gidrolizi: Tuzlarning gidrolizlanishi, uning turlari, eritma muhitiga ta'siri, gidrolizlanish darajasiga ta'sir etuvchi omillar. Amaliy gidroliz misollari keltirilgan.
- Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari: Oksidlanish va qaytarilish tushunchalari, oksidlovchilar va qaytaruvchilar, elektron balans usuli, oksidlanish darajasini aniqlash, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini tenglashtirish usullari. Eritma muhitining ta'siri.
- Metallarning umumiy xossalari: Metallarning fizik va kimyoviy xossalari, ularning reaktivligi, suv, kislota, ishqorlar bilan munosabati, oksidlar va gidroksidlarning xossalari. Metallarning aktivlik qatori.