Зилзила оқибати ва авария қутқарув ишларини олиб бориш. (Паркент-Қорасув ИТБ Юқори Чирчиқ бўлими мисолида)
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi Toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti tomonidan tayyorlangan boʻlib, unda suv xoʻjaligini avtomatlashtirish, hayot faoliyati xavfsizligi kabi masalalar koʻrib chiqilgan. Kitobda talabalarga bakalavr darajasini olish uchun bitiruv malakaviy ishi sifatida zilzila oqibatlari va avariya qutqaruv ishlarini olib borish mavzusi Паркент-Қорасув ИТБ Юқори Чирчиқ бўлими мисолида yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Mundarija: Kitobda BMI ni bajarish uchun topshiriq, kirish, mavzuning dolzarbligi, ob'ekt haqida ma'lumot, ob'ektdagi potensial xavflar, ob'ektda sodir bo'lishi mumkin bo'lgan favqulodda vaziyatlar tahlili va ularning oldini olish, ob'ektda sodir bo'lishi mumkin bo'lgan zilzila va uning oqibatlari, avariya-qutqaruv va boshqa kechiktirib bo'lmaydigan ishlar, zilzila oqibatlarini bartaraf qilish hamda qutqaruv ishlarini tashkil qilish, zilzila oqibatlarini aniqlash, avariya qutqaruv ishlarini olib borish, mehnat muhofazasi masalalari, atrof muhit muhofazasi masalalari, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati, internet ma'lumotlari kabi bo'limlar mavjud.
- Ob'ekt haqida ma'lumot: Yuqori Chirchiq tumani Toshkent viloyatining shimoliy sharqida joylashganligi, uning geografik o'rni, tuproq tarkibi, iqlimi, sug'oriladigan maydonlari, gidrotexnik inshootlari, kanallari va ularning tavsifi haqida ma'lumotlar berilgan.
- Ob'ektdagi potensial xavflar: Yuqori Chirchiq tumanidagi geografik va geologik xususiyatlar tufayli yuzaga kelishi mumkin bo'lgan xavflar, jumladan, zilzila, qor ko'chkisi, kuchli shamol, yuqumli kasalliklar, transport halokatlari, energetik kommunal tizimlaridagi avariyalar, ekologik favqulodda vaziyatlar va ularning oqibatlari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Ob'ektda sodir bo'lishi mumkin bo'lgan zilzila va uning oqibatlari: Zilzilaning tarixiy misollari, zilzila zonalari, potentsial zarar, gidrotexnik inshootlarga ta'siri, aholi va iqtisodiyotga ta'siri, bartaraf etish choralari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Avariya-qutqaruv va boshqa kechiktirib boʻlmaydigan ishlar: Qutqaruv ishlarini tashkil etish, harakatlar rejasini tuzish, aholini himoya qilish, aloqa tizimlarini ta'minlash, moddiy resurslar zaxirasini yaratish, qutqaruv kuchlari va vositalarini tayyorlash, jabrlanganlarga yordam ko'rsatish va tartibni saqlash kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
- Ob'ektda mehnat muhofazasi masalalari: Mehnat muhofazasining huquqiy asoslari, xavfsizlik texnikasi, sanitariya-gigiyena, jamoat nazorati, tekshiruvlar, ish joylarining xavfsizligi, shaxsiy himoya vositalari kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
- Ob'ektda atrof-muhit muhofazasi masalalari: Ekologik xavflar, geologik jarayonlar, suv resurslarini muhofaza qilish, atmosfera muhofazasi, chiqindilarni utilizatsiya qilish va ekologik monitoring kabi masalalarni o'z ichiga oladi.