Mehnat ta’limi darslarida fanlararo bog’lanishlar

Ushbu qo'llanma, umumta'lim maktablarida mehnat ta'limi darslarining fanlararo aloqalarini, xususan rasm, chizmachilik, fizika, matematika kabi fanlar bilan bog'liqligini ko'rsatib beradi. Qo'llanma, mehnat ta'limi o'qituvchilari va talabalariga mo'ljallangan bo'lib, dars jarayonida uslubiy ko'rsatmalar va tavsiyalar berish orqali ularning kasbiy mahoratini oshirishga yordam beradi.

Asosiy mavzular

Mehnat va Rasm: Mehnat darslarida rasmlarning ahamiyati, o'quvchilarda rasm chizish malakasini shakllantirish, rasmlarni chizishdagi ish ketma-ketligi, ranglarni farqlash va joylashtirish haqida tushuncha berish.
Mehnat va Chizmachilik: Mehnat darslarida chizmachilikning zarurligi, chizmalarni o'qish, buyum qismlari haqida tasavvur hosil qilish, texnologik kartalarni chizish va ulardan foydalanish.
Mehnat va Matematika: Mehnat darslarida geometrik shakllar, to'g'ri burchak, perpendikulyar, parallel chiziqlar, simmetriya o'qi, aylananing bo'laklarga bo'linishi kabi tushunchalar, o'lchovlarni aniqlash, material va vaqt sarfini hisoblash.
Mehnat va Fizika: Materiallarga ishlov berishdan oldin ularning fizik xususiyatlarini bilish zarurligi, fizikaviy xossalar, materiallarning rangi, zichligi, issiqlik va elektr o'tkazuvchanligi, harakat turlari, kuch, bosim, quvvat, energiya, ishqalanish kabi fizik tushunchalardan foydalanish.
Mehnat va Informatika: Sanoatda texnologik jarayonlarni takomillashtirishda elektron hisoblash mashinasi va informatika asoslarining roli, ishlab chiqarish jarayoniga tadbiq etish usullari, dasturlashtirilgan stanoklar haqida tushuncha berish.
Mehnat va Kimyo: Materialshunoslikka oid tushunchalar, kimyoviy usulda olinadigan materiallar (plastmassalar, polimerlar, sun'iy oyna), ularning kimyoviy tarkibi va xususiyatlari, yelim, bo'yoq, lok, aseton kabi materiallar haqida ma'lumot berish.
Mehnat va Biologiya: Qishloq xo'jaligi mehnatiga oid darslarda biologiya, botanika fanlaridagi bilimlar, daraxt turlari, tuzilishi, ularning yoshi, nuqsonlarini aniqlash, terlash, charchash, jismoniy zo'riqish kasb fiziologik holatlar hamda gigiyena qoidalarini tushuntirish.
Mehnat va Geografiya: Materialshunoslikka oid tushunchalar, materialbop daraxtlar, metallar va ular olinadigan konlar, ularni izlash va topish, turli prokatlar hosil qilish haqidagi ma'lumotlarni geografiya faniga asoslanib o'rgatish.
Mehnat va Jismoniy tarbiya: Mehnat va jismoniy tarbiya mashg'ulotlarini o'zaro muvofiqlashtirish, yoshlarni jismoniy tarbiyalash bilan ularni mehnatga tayyorlashning o'zaro kompleks masalasi.
Mehnat va Adabiyot: Adabiy asarlarda mehnat tarbiyasi va mehnatsevarlik g'oyalari, shoirlarning o'tmishda ustalar tomonidan yasalgan ajoyib moslamalardan foydalanganliklari haqida ma'lumotlar berish orqali yoshlarda mexnatga muxabbatni oshirish.
Mehnat va Ona tili: Mehnat darslarida o'zbek tilidagi atamalarning shaklini ko'rsatish lozim, verstakni - dastgoh, remontni - ta'mir, slesarni - chilangar kabi atamalar.
Mehnat va Tarix: Ko'hna o'lkamizning boy tarixi, madaniy merosi, xalq hunarmandchiligi, me'morchilik kabi kasblar rivojini o'rganish, buyuk ustalar ishlari bilan tanishtirish.
Mehnat va Ekologiya: Ish asboblari va xom ashyolardan tejamkorlik bilan foydalanish, ekologiya muammosi, yog'och, metall, plastmassa kabi materiallarni tejab ishlatish zarurligini tushuntirish.