Электромагнетизм тебранишлар ва тўлқинлар

Ushbu kitob "Fizika kursi" bo'lib, asosan elektromagnetizm va to'lqin tebranishlari mavzulariga bag'ishlangan. Kitob oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, fizika kursining 2-qismiga tegishli ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Unda vakuumdagi elektr maydonidan tortib, turli muhitlardagi to'lqin jarayonlarigacha bo'lgan keng doiradagi masalalar ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

Vakuumdagi elektr maydoni: Ushbu mavzu klassik elektrodinamika, elektr zaryadi, Kulon qonuni, elektr maydoni, elektrostatik maydon uchun superpozitsiya prinsipini o'z ichiga oladi.
Elektrostatik maydon potentsiali: Elektrostatik maydonda zaryadni ko'chirishda bajarilgan ish, nuqtaviy zaryad va zaryadlar sistemasi maydonlarining potentsiali, maydon potentsiali va kuchlanganlik orasidagi bog'lanish kabi masalalar yoritilgan.
Vakuumdagi elektrostatik maydon uchun Gauss teoremasi: Elektrostatik maydon kuchlanganligining oqimi, Gauss teoremasi, turli shakldagi zaryadlangan jismlarning elektr maydoni kuchlanganligi va potentsialini hisoblash usullari bayon etilgan.
Elektr maydonida dielektriklar: Dielektriklar va ularning qutblanishi, qutblanish vektori, dielektrik qabul qiluvchanlik, bog'langan zaryadlar, dielektriklardagi elektr maydoni, Gauss teoremasi va segnetoelektriklar haqida ma'lumotlar berilgan.
Elektrostatik maydonda o'tkazgichlar: Ixtiyoriy ko'rinishdagi zaryadlangan berk sirt ichidagi maydon, o'tkazgichlarda zaryadlarning taqsimlanishi, o'tkazgich sirti yaqinidagi maydon kuchlanganligi, Van-de-Graaf generatori, yakkalangan o'tkazgichning elektr sig'imi va kondensatorlar mavzulari o'rganilgan.
O'zgarmas tok qonunlari: O'tkazgichlar, yarim o'tkazgichlar va dielektriklar, elektr tokining mavjud bo'lish sharti, Om va Joul-Lents qonunlari, galvanik element mavjud bo'lgan zanjir uchun Om qonuni va Kirxgof qoidalari batafsil yoritilgan.
Turli muhitlarda elektr toki: Metallarda tok tashuvchilarning tabiati, metallarning elektr o'tkazuvchanligi, vakuumda elektr toki, gazlarda elektr toki va plazma haqida tushuncha berilgan.
Vakuumda magnit maydoni: Magnit maydoni va uning xarakteristikalari, magnit induksiya vektori, Bio-Savar va Laplas qonuni, to'g'ri va aylanma tokning magnit maydonini hisoblash usullari ko'rsatilgan.
Vakuumda magnitostatikaning asosiy tenglamasi: Amper qonuni, parallel toklarning o'zaro ta'siri, harakatdagi zaryadga magnit maydonining ta'siri, Lorents kuchi va Xoll effekti kabi mavzular qamrab olingan.
Magnit zanjirlarining qonunlari: Magnit oqimi va uning birligi, magnit oqimi uchun Gauss teoremasi, solenoid va toroidning magnit maydoni, tokli konturni magnit maydonida ko'chirishda bajarilgan ishlar tahlil qilingan.
Elektromagnit induksiya hodisasi: Elektromagnit induksiya hodisasi, Lents qoidasi, o'zinduktsiya hodisasi, induktivlik va magnit maydon energiyasi kabi masalalar yoritilgan.
Moddalarning magnit xususiyatlari: Molekulalar, atomlar va elektronlarning magnit momentlari, diamagnit va paramagnitlar, ferromagnitlar, gisterezis xodisasi va domenlar haqida ma'lumotlar berilgan.
Maksvell tenglamalari: Elektromagnit induksiya hodisalarining Faradey-Maksvell talqini, siljish toki, uyurmaviy elektr maydon, Maksvell tenglamalari tizimi, elektromagnit to'lqinlarning tarqalish tezligi va energiya zichligi kabi mavzular yoritilgan.
Garmonik tebranishlar: Tebranishlar haqida umumiy ma'lumot, turli fizikaviy tabiatga ega boʻlgan tebranishlar, garmonik tebranishlar amplitudasi, vektorial diagrammalar va hokazo masalalar yoritilgan.
So'nuvchi tebranishlar: So'nuvchi tebranishlar, so'nish koeffitsienti va dekrementi, izoxronlik, vibrator-tebrangich uchun energetik munosabatlar, bog'langan ostsillyatorlar tushunchasi berilgan
Majburiy tebranishlar: Majburiy tebranishlar, avtotibranishlar, chiziqli bo'lmagan ostsillyatorlar, shuningdek , majburiy tebranishlar hisoblanadi.
Toʻlqin jarayonlar: Toʻlqinlar, nur, toʻlqin fronti, sferik toʻlqinlar va boshqa ma'lumotlar ushbu mavzuda yoritilgan
Toʻlqin difraktsiyasi: Toʻlqinning tarqalishi, uning xususiyatlari, yutilishi va oʻtishi, sirt toʻlqinlarining izohlari, manbalar va turli atamalar ta'rifi batafsil berilgan.