Биология ва ўсимликлар физиологияси
Ushbu referat biologiya fanining vazifasi, o'rganish ob'ektlari, tarixi va ahamiyatini o'rganadi. Unda biologiya ta'rifi, rivojlanish tarixi, fan tarmoqlari, tirik va o'lik tabiat o'rtasidagi o'xshashliklar, moddalar va energiya almashinuvi, o'z-o'zini yaratish xususiyati, o'sish va rivojlanish, ta'sirlanish, hayotning tuzilish darajalari va biologik tadqiqot usullari kabi mavzular yoritilgan. Shuningdek, Markaziy Osiyo olimlarining biologiya faniga qo'shgan hissasi va biologiyaning nazariy va amaliy ahamiyati ham ko'rib chiqiladi.
Asosiy mavzular
- Biologiya: hayot haqidagi fan: Biologiya hayot, uning shakllari, tuzilishi, rivojlanish qonuniyatlari haqidagi fandir. U o'simliklar, hayvonlar, zamburug'lar, mikroorganizmlar, odamlar va ularning o'zaro munosabatlarini o'rganadi.
- Biologiyaning rivojlanish tarixi: Biologiya haqidagi tasavvurlar qadimgi Misr, Xitoy va Hindistonda paydo bo'lgan. Qadimgi yunon olimlari, xususan Arastu, biologiyaning rivojlanishiga katta hissa qo'shgan. Markaziy Osiyo olimlari ham biologiya fanining rivojlanishiga o'z hissasini qo'shganlar.
- Tirik va o'lik tabiatning o'xshashligi: Tirik organizmlar tarkibiga anorganik tabiatdagi kimyoviy elementlar kiradi. Biroq tirik va o'lik tabiatda ularning nisbati o'zgaradi.
- Moddalar va energiya almashinuvi: Tirik organizmlar oziq va yorug'likdan energiya oladi. Organizmda assimilyatsiya va dissimilyatsiya jarayonlari sodir bo'ladi.
- O'sish va rivojlanish: O'sish miqdoriy, rivojlanish esa sifat o'zgarishidir. Ta'sirlanish tiriklikning ajralmas xususiyatidir.
- Hayotning tuzilish darajalari: Hayot molekula, hujayra, organizm, populyatsiya, biogeotsenoz va biosfera darajalarida o'rganiladi.
- Biologik tadqiqot usullari: Biologiyada kuzatish, taqqoslash, tarixiy va eksperimental usullar qo'llaniladi.