Технология извлечения ценных компонентов из техногенных отходов цинкового производства
Ushbu kitobda Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi tomonidan tasdiqlangan Toshkent davlat texnika universitetining geologiya va konchilik fakulteti talabasi Alimov Begzod Abdugʻanievich tomonidan yozilgan dissertatsiya keltirilgan. Dissertatsiyada sink ishlab chiqarishdagi texnogen chiqindilardan qimmatli komponentlarni ajratib olish texnologiyasi oʻrganilgan. Ish metallurgiya sohasiga oid boʻlib, texnogen chiqindilarni qayta ishlashning dolzarbligi, mavjud muammolar va ularni hal etish yoʻllari tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Sink ishlab chiqarishda hosil boʻladigan klinkerlarni qayta ishlashning zamonaviy holati: Ushbu mavzuda sink ishlab chiqarishdagi klinkerning hosil boʻlish jarayoni, uning tarkibi va xususiyatlari, shuningdek, klinkerni qayta ishlashning turli usullari (pirometallurgiya, gidrometallurgiya, kombinatsiyalangan usullar) koʻrib chiqiladi. Mavjud texnologiyalarning afzalliklari va kamchiliklari tahlil qilinadi.
- Klinkerlarni qayta ishlash usullarini izlash va tadqiq qilish: Ushbu mavzuda Olmaliq kon-metallurgiya kombinati (OKMK) sharoitida sink ishlab chiqarish klinkerlarini qayta ishlash usullarini izlash va tadqiq qilishga bagʻishlangan. OKMKdagi mavjud texnologik jarayonlar va ularning imkoniyatlari, shuningdek, klinkerlarni qayta ishlashning yangi usullari (magnit separatsiya, elektroximiyaviy ishqorlash) oʻrganiladi.
- Tadqiqot obʼektlari va usullari: Ushbu mavzuda tadqiqot uchun tanlangan obʼektlar (sink ishlab chiqarish klinkerlari), qoʻllaniladigan reaktivlar va tadqiqot usullari (kimyoviy tahlil, sitovoy tahlil, elektroximiyaviy ishqorlash) batafsil tavsiflanadi. Tajriba oʻtkazish uchun ishlatiladigan uskunalar va ularning ishlash prinsipi keltirilgan.
- Elektroximiyaviy ishqorlash usuli bilan misli klinkerlarni qayta ishlash texnologiyasini laboratoriya tadqiqotlari: Ushbu mavzuda elektroximiyaviy ishqorlash jarayonining nazariy asoslari, jarayonga taʼsir etuvchi omillar (elektrolit konsentratsiyasi, ishqorlash davomiyligi) va ularni optimallashtirish, shuningdek, eritmadan metallarni ajratib olish usullari (choʻktirish, ion flotatsiyasi) oʻrganiladi. Olingan natijalar asosida misli klinkerlarni qayta ishlashning texnologik sxemasi taklif etiladi.