Tikanli artishokning cynara scolymus l. ontogenezi
Ushbu maqolada tikanli artishok (Cynara scolymus L.) o'simligining ontogenezi, ya'ni individual rivojlanish jarayoni o'rganilgan. Ontogenez virginil (maysa, yuvenil, immatur va voyaga yetgan vegetativ bosqich) va generativ (yosh, o'rta va qari) davrlarga bo'linadi. Har bir bosqichning o'ziga xos morfologik va fiziologik xususiyatlari, o'sish sharoitiga bog'liqligi va organlarning rivojlanish dinamikasi batafsil yoritilgan. O'simlikning yer ustki va yer ostki qismlaridagi o'zgarishlar, barglarning shakllanishi, gullash va urug'lanish jarayonlari hamda generativ novdalarning rivojlanishi kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalari tikanli artishokning ontogenezini to'liq o'rganishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Virginil davr (Maysa bosqichi): Urug'ning unishi, asosiy ildizchaning paydo bo'lishi, urug'palla barglarning chiqishi, birinchi barglarning shakllanishi va o'sish sharoitining ta'siri.
- Yuvenil bosqichi: Yer ustki va yer ostki organlarida morfologik o'zgarishlar, barglarning uzunligi va shakli.
- Immatur bosqich: Barglar sonining ortishi, barg plastinkasining qirqilishi va o'sish dinamikasi.
- Voyaga yetgan vegetativ bosqich: Barglar soni, uzunligi va shakli, barg plastinkasining bo'lakchalarga qirqilishi, barg bandi asosidagi bo'lakchalar.
- Generativ davr (Yosh generativ bosqich): Kaudeksdagi kurtaklardan generativ novdalarning shakllanishi, asosiy novdaning o'sishi, to'pbarglarning hosil bo'lishi, yon novdalarning rivojlanishi va to'pgullarning shakllanishi.
- Voyaga yetgan generativ bosqich: Kaudeksda partikulyatsiya belgilari, monokarpik novdalarning paydo bo'lishi, generativ novdalarning o'sishi va gullash fazasi.
- Qari generativ bosqich: Kaudeksdagi kurtaklardan paydo bo'ladigan generativ novdalar sonining kamayishi.