Географиядан формулаларни жорий қилиш
Ushbu kitob geografiya fanida qo'llaniladigan formulalarga bag'ishlangan. Unda geografiyada matematik va fizik formulalardan foydalanishning turli xil usullari ko'rsatilgan. Xususan, kitobda masshtabni topish, okean va dengiz chuqurligini aniqlash, urbanizatsiya darajasini hisoblash, havo namligini aniqlash va qarama-qarshi yo'nalishlarni hisoblash formulalari keltirilgan. Har bir formula misollar bilan tushuntirilgan va amaliyotda qanday qo'llanilishi ko'rsatilgan.
Asosiy mavzular
- Masshtabni topish formulasi: Masshtabni topish formulasi (M=S/L) taqdim etilgan, bunda M - masshtab, S - haqiqiy masofa va L - xaritadagi masofa. Shuningdek, S=M*L va L=S/M kabi boshqa formulalarni chiqarish mumkinligi ko'rsatilgan.
- Okean va dengiz chuqurligini topish formulasi: Okean va dengiz chuqurligini topish uchun H=t*v/2 formulasi keltirilgan, bunda H - chuqurlik, t - vaqt va v - tovushning suvdagi tezligi.
- Urbanizatsiya darajasini hisoblash formulasi: Urbanizatsiya darajasini hisoblash uchun U=n/N*100% formulasi keltirilgan, bunda U - urbanizatsiya darajasi, n - shaharliklar soni va N - mamlakat aholisining soni. n=N/100%*U va N=n/U*100% kabi boshqa formulalar ham ko'rsatilgan.
- Havoning namlik koeffitsientini aniqlash formulasi: Havoning namlik koeffitsientini aniqlash uchun K=Y/B formulasi keltirilgan, bunda K - namlik koeffitsienti, Y - yog'in miqdori va B - bug'lanish darajasi. Y=K*B va B=Y/K kabi boshqa formulalar ham ko'rsatilgan.
- Qarama-qarshi yo'nalishni hisoblash formulasi: Qarama-qarshi yo'nalishlarni hisoblash uchun ikkita holat keltirilgan: agar yo'nalish azimuti 180° dan kichik bo'lsa (&=ẞ+ 180°) formulasi, agar yo'nalish azimuti 180° dan katta bo'lsa (&=ẞ-180°) formulasi.