Қорақалпоқ тилидан 7-синфлар учун достон

Бу саҳифа 6-сонли мактабнинг қорақалпоқ тили ва адабиёти ўқитувчиси Исмаилова Абаданнинг адабиёт фанидан бир соатлик дарс ишланмасидан иборат. Дарс 7-синф учун мўлжалланган. Дарс мавзуси – достон ҳақида тушунча, даврлар бўйича яралиши, куйланиши, ўрганилиши ва босилиб чиқарилиши. Мақсад – ўқувчиларнинг халқ оғзаки ижоди, достонлар, уларнинг куйланиш тартиби, ўрганилиши тарихи ҳақидаги билимларини кенгайтириш. Шунингдек, ўқувчиларнинг достонларни таҳлил қилиш, нашрга тайёрлаш, куйлаш тарихини ўрганиш, достон мазмунини лойиҳалаштира олиш, ўз ишларини бошқара олиш, вазифаларни бажариш кўникмаларини ривожлантириш ҳам мақсад қилинган. Дарс давомида ўқувчиларда достонлар асосида маънавий дунёқарашни шакллантириш, дўстликка, мардликка йўллаш, меросни ҳурмат қилиш каби тарбиявий вазифалар ҳам кўзда тутилган.

Asosiy mavzular

Достон ҳақида тушунча: Достон - халқ оғзаки ижодининг йирик шакли бўлиб, унда халқнинг қаҳрамонлари, орзу-умидлари, кураши тасвирланади. Достонлар кўпинча назмда ёзилади ва халқ орасида кенг тарқалган бўлади. Достонлар ўз мазмуни ва шаклига кўра турли хил бўлиши мумкин. Улар қаҳрамонлик, ишқий-лирик, тарихий ва бошқа мавзуларда бўлиши мумкин.
Достонларнинг даврлар бўйича яралиши, куйланиши, ўрганилиши: Достонларнинг яралиш тарихи узоқ ўтмишга бориб тақалади. Улар авлоддан-авлодга ўтиб, ўз шаклини ўзгартириб, сайқалланиб келган. Достонлар халқ орасида куйланиб, тарғиб қилинган. Уларнинг куйланишида турли хил мусиқа асбобларидан фойдаланилган. Достонларни ўрганиш XIX асрдан бошланган. Бу даврда достонлар тўпланиб, нашр этилган. Достонларни ўрганиш ҳозирги кунда ҳам давом этмоқда.
Дидактик мақсадлар ва вазифалар: Дарснинг дидактик мақсадлари ва вазифалари қуйидагилардан иборат: - Достонлар ҳақида тушунча бериш. - Достонларнинг яралиш тарихини ўргатиш. - Достонларнинг халқ орасида тарқалишини кўрсатиш. - Достонларни ўрганишнинг аҳамиятини тушунтириш. - Ўқувчиларнинг достонларни таҳлил қилиш кўникмаларини ривожлантириш. - Ўқувчиларда маънавий дунёқарашни шакллантириш.