Turkistonning xonliklarga bo’linib ketishi, uning sabablari va oqibatlari
Ushbu kitob Turkistonning xonliklarga bo'linib ketishi, uning sabablari va oqibatlariga bag'ishlangan. Unda Movaraunnahr va Xurosonning Shayboniylar tomonidan bosib olinishi, mamlakatning uch xonlikka bo'linishi, xonliklarda ichki va o'zaro kurashlarning avj olishi kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Kitobda Shayboniylar sulolasi, Ashtarxoniylar sulolasi, Buxoro amirligi, Xiva xonligi va Qo'qon xonligi tarixi yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Movarounnahr va Xurosonning Shayboniylar tomonidan bosib olinishi va shayboniylar sulolasining boshqaruv tizimi: XV asr oxiri - XVI asr boshida Xuroson va Movarounnahrning bir necha mustaqil mulklarga bo'linib ketishi, ayrim viloyatlar hokimlari o'rtasida uzluksiz davom etgan o'zaro nizolar avj olishi oqibatida Temuriylar saltanatining iqtisodiy va siyosiy inqirozi tezlashmoqda edi. Masalan, Farg'ona, Xisor, Samarqand, Buxoro singari mulklari markaziy hokimiyat bilan bog'lanmagan mustaqil siyosiy boshqaruviga ega bo'lgan. Xorazmni So'fiylar sulolasining vakili mustaqil boshqargan.
- Mamlakatning uch xonlikka bo'linishi, ulardagi ijtimoiy - iqtisodiy va ijtimoiy-siyosiy ahvol: Buxoro xonligi, Xiva xonligi va Qo'qon xonligining tashkil topishi, ularning ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy ahvoli. Xonliklar o'rtasidagi o'zaro kurashlar va ularning oqibatlari.
- Xonliklarda ichki va o'zaro kurashlarning avj olishi va uning oqibatlari: Xonliklar ichidagi taxt uchun kurashlar, feodal tarqoqlik, markaziy hokimiyatning zaiflashuvi, xalqning og'ir ahvoli, qo'zg'olonlar va ularning bostirilishi.