БХСРда таълим ва тарбия: маънавий баркамоллликка эришиш йўлидаги тарихий тажриба

Мақолада БХСРда таълим ва тарбиянинг маънавий баркамолликка эришиш йўлидаги тарихий тажрибаси ёритилган. 1920 йилда Бухорода монархия ағдарилганидан сўнг таълим соҳасидаги ислоҳотлар, мактаблар ҳақидаги умумий қоидалар, ўқув муддати, таълим усуллари ва мактаб ходимларининг вазифалари каби масалалар кўриб чиқилган. Шунингдек, мактаблардаги одоб-ахлоқ қоидалари, ўқитувчиларнинг моддий таъминоти ва ўқув жараёнидаги муаммолар таҳлил этилган.

Asosiy mavzular

• Таълим ислоҳотлари: 1920 йилда Бухорода монархия тугатилганидан кейин таълим тизимини ислоҳ қилиш ва замонавий маориф тизимини яратиш вазифаси қўйилди.
• Мактаблар ҳақида умумий қоидалар: БХСР маориф нозири Қори Йўлдош Пўлатов томонидан ишлаб чиқилган қоидалар, таълим-тарбия йўналишлари, мактаб идораси ва ходимларининг вазифаларини белгилаб берди.
• Таълим муддати ва усуллари: Бошланғич мактабларда ўқув муддати 7-8 йилдан 4-5 йилгача қисқартириш таклифлари, таълим усуллари (ўгит-насиҳат, танбеҳ, ўрнак кўрсатиш) ва ўқувчилар сони каби масалалар муҳокама қилинди.
• Одоб-ахлоқ қоидалари: Мактабларда одоб-ахлоққа аҳамият бериш, одобсизлик, тамаки чекиш, қимор ўйнаш каби ҳолатларни қатъиян тақиқлаш белгиланди.
• Ўқитувчиларнинг таъминоти ва муаммолар: Ўқитувчиларнинг маоши малакаси ва тажрибасига қараб белгиланиши, ўқитувчилар етишмаслиги, моддий-техник базанинг пастлиги каби муаммолар кўриб чиқилди.