Водные пути и порты
Ushbu kitob daryo va dengiz portlarini qurish va ulardan foydalanish masalalariga bag‘ishlangan bo‘lib, gidrotexnik inshootlar, suv yo‘llari va transport tizimi haqida ma’lumot beradi. Unda portlarning turlari, suv yo‘llarining xususiyatlari, shlyuzlar, kanallar, port inshootlarining konstruksiyalari va statik hisoblari yoritilgan. Kitob O‘zbekiston Respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi talabalari uchun mo‘ljallangan.
Asosiy mavzular
- Suv yo'llari transport tizimida: Suv yo'llarining turlari, ularning afzalliklari va kamchiliklari, suv transportining boshqa transport turlaridan farqi, geografik va texnik xususiyatlari.
- Suv transportining tarixi: Qadim zamonlardan to hozirgi kungacha suv transportining rivojlanish bosqichlari, qadimgi portlar va kanallar, shlyuzlarning paydo bo'lishi.
- Kemalar va ularning tiplari: Kemalarga qo'yiladigan talablar, konstruktiv elementlari, tiplari, yuk ko'tarish qobiliyati, o'lchamlari, suvga botishi, turg'unligi, tezligi va manevrligi.
- Suv yo'llariga qo'yiladigan talablar: Suv yo'llarining chuqurligi, eni, burilish radiusi, navigatsiya davomiyligi, tozaligi, tezligi.
- Sun'iy suv yo'llari: Shlyuzlangan daryolar, aylanma va yaqinlashuvchi kanallar, suv havzalariaro suv transport aloqalari.
- Shlyuzlar: Shlyuzlarning vazifasi, tiplari, tuzilishi, o'lchamlari, suv o'tkazish qobiliyati, ishlash tartibi.
- Shlyuzlarning suv o'tkazish moslamalari: Suv ta'minoti tizimlari, gidravlik hisob-kitob, kamerada suv oqimi.
- Portlar: Daryo portlarining turlari, joylashuvi, infratuzilmasi, port akvatoriyasi, talablar.
- Gidrotexnik inshootlar: To'g'onlar, suv toshqinidan himoya qilish inshootlari, suv olish inshootlari, shlyuzlar.