Antroponimlar
Ushbu referat O'zbekistonda antroponimika fanini o'rganishga bag'ishlangan. Unda antroponimlarning til lug'at tarkibidagi o'rni, tizimiy xususiyatlari, o'zbek tili leksik sistemasidagi ahamiyati, semantik va uslubiy jihatlari tahlil qilingan. Shuningdek, ismlarning kelib chiqishi, ma'nolari, turli millatlardagi odatlar bilan bog'liqligi, tarixiy va madaniy asoslari ko'rib chiqilgan. Antroponimik indikatorlar haqida ma'lumot berilib, ismlarning tasnifi va ularning jamiyatdagi roli yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Antroponimlarning til lug'at tarkibidagi o'rni: Antroponimlar til boyligining muhim qismi ekanligi, insonlarga qo'yiluvchi maxsus nomlar sifatida alohida ahamiyatga ega ekanligi ta'kidlanadi.
- Antroponimlarning turlari: Ismlar, familiyalar, ota ismlari, taxalluslar va laqablar kabi antroponim turlari ko'rib chiqiladi. Har bir tur o'ziga xos xususiyatlarga ega ekanligi yoritiladi.
- Ismlarning ma'nolari va kelib chiqishi: Ismlarning ijtimoiy, madaniy va tarixiy ahamiyati, ularning jamiyatda tutgan o'rni, shaxsning avlodi va jamiyatdagi roli haqida ma'lumot berishi tahlil qilinadi. Ismlarning ommabopligi, kam qo'llanilishi va lingvistik jihatlari ko'rib chiqiladi.
- Turli millatlarda ism qo'yish odatlari: Turli xalqlarning ism qo'yish odatlari, marosimlari, ismlarning xosiyatli yoki xosiyatsiz ekanligi haqidagi ishonchlar, tabarruk ismlar va ularning ahamiyati yoritiladi.
- Antroponimik indikatorlar: Antroponimik indikatorlar haqida ma'lumot beriladi. Ularning kishi ismlarini bir tizimga birlashtiruvchi vosita ekanligi, ismlarga qo'shilib, ularni xarakterlab, konnotativ ma'no ifodalashi tahlil qilinadi. Indikatorlarning turlari, erkak va ayol ismlariga xos bo'lganlari ko'rib chiqiladi.