o- va p- oksibenzoy kislotani nitrozolash
Ushbu malakaviy bitiruv ishi organik kimyo sohasida nitrozo birikmalar sinteziga bag'ishlangan. Ishda aromatik birikmalar va fenollarni nitrozolash reaksiyalari, ularning xususiyatlari va qo'llanilishi o'rganilgan. Asosiy e'tibor oksibenzoy kislotalar va 3-oksi-2-naftoy kislotalarni nitrozolashga qaratilgan. Tajribalar natijasida 3-oksi-2-naftoy kislotani nitrozolashning muqobil sharoitlari topilgan va hosil bo'lgan nitrozobirikmaning tuzilishi fizik-kimyoviy usullar bilan isbotlangan. Ishda olingan natijalar amaliy va nazariy ahamiyatga ega bo'lib, yangi dori vositalari va materiallar yaratishda qo'llanilishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Aromatik birikmalarni nitrozolash: Aromatik birikmalarni nitrozolash reaksiyasi elektrofil almashinish reaksiyasi bo'lib, aromatik halqadagi vodorod atomining nitrozo guruhiga almashtirilishini o'z ichiga oladi. Reaksiya uchun nitrit kislota ishlatiladi, u natriy nitritning sulfat yoki xlorid kislotalar bilan o'zaro ta'siri natijasida hosil bo'ladi. Nitrozolash reaksiyasiga ta'sir etuvchi omillar, ishlatiladigan katalizatorlar va usullar ko'rib chiqilgan.
- Fenollarni nitrozolash: Fenollarni nitrozolash aromatik birikmalarni nitrozolashning bir turi bo'lib, unda fenol halqasidagi vodorod atomi nitrozo guruhiga almashtiriladi. Reaksiya odatda kislotali muhitda amalga oshiriladi va uning natijasida nitrozofenollar hosil bo'ladi. Ushbu birikmalar dori vositalari, bo'yoqlar va boshqa mahsulotlar sintezida muhim ahamiyatga ega.
- Oksibenzoy kislotalarni nitrozolash: Oksibenzoy kislotalarni nitrozolash reaksiyasi o'rganilib, ushbu birikmalarning nitrozofenollarga aylanish sharoitlari aniqlangan. Tajribalar natijasida suyultirilgan sulfat kislota va natriy nitrit ishtirokida oksibenzoy kislotalarni to'g'ridan-to'g'ri nitrozolash reaksiyasi amalga oshmasligi aniqlangan.
- 3-Oksi-2-naftoy kislotani nitrozolash: 3-Oksi-2-naftoy kislotani nitrozolash reaksiyasi o'rganilib, uning muqobil sharoitlari topilgan. Natijada yuqori unum bilan 3-oksi-4-nitrozo-2-naftoy kislotasi sintez qilingan. Hosil bo'lgan birikmaning tuzilishi IQ va PMR spektrlari orqali isbotlangan.