Xitoy manbalaridagi turkiy xalqlar tarixiga oid ma’lumotlarning oʽrganilishiga doir

Ushbu maqola Xitoy manbalaridagi turkiy xalqlar tarixiga oid ma'lumotlarning o'rganilishiga bag'ishlangan. Unda qadimgi xitoy yozma manbalariga ko'ra, shimoliy Xitoy kichik podsholiklarining shimoliy, shimoli-sharqiy va shimoli-g'arbiy chegaralarida mil.avv. III-II ming yilliklar davomida yashagan chorvador qabilalar to'g'risidagi ma'lumotlar keltirilgan. Shuningdek, Markaziy Osiyo xalqlarining tarixi bilan bog'liq ma'lumotlar qadimgi Xitoy manbalarida ko'plab yoritilganligi, bu manbalarni o'rganish va tarjima qilish bilan bog'liq izlanishlar XIX asrdan boshlanganligi haqida so'z boradi. XIX asr xitoyshunoslarining Markaziy Osiyo tarixini o'rganishga qo'shgan hissasi, xususan, A.Remyuza, Yu. Klaprot, N.Ya. Bichurin kabi olimlarning ishlari tahlil qilingan. Maqolada, shuningdek, xitoy manbalari asosida yozilgan qadimgi tarix va tarixiy-geografiyaga oid bir qancha ishlar, jumladan, G.Yul, V.V. Grigoriyev va N.A. Aristovlarning asarlari haqida ma'lumot berilgan.

Asosiy mavzular

  • Turkiy xalqlar tarixiga oid Xitoy manbalari: Qadimgi Xitoy yozma manbalarida shimoliy Xitoy hududlarida mil.avv. III-II ming yilliklarda yashagan chorvador qabilalar, xususan, "xu", "dingling", "tele", "di", "hunn" nomlari ostida birlashgan qabilalar haqidagi ma'lumotlar.
  • Markaziy Osiyo tarixining Xitoy manbalarida yoritilishi: Markaziy Osiyo xalqlarining tarixi bilan bog'liq ma'lumotlar qadimgi Xitoy manbalarida ham ko'plab yoritilgan. Bu manbalarni o'rganish va tarjima qilish XIX asrdan boshlangan. XIX asr xitoyshunoslarining Markaziy Osiyo tarixini o'rganishga qo'shgan hissasi, xususan, A.Remyuza, Yu. Klaprot, N.Ya. Bichurin kabi olimlarning ishlari.
  • XIX asr xitoyshunoslarining Markaziy Osiyo tarixini o'rganishdagi faoliyati: A.Remyuza, Yu. Klaprot, N.Ya. Bichurin kabi olimlarning Markaziy Osiyo tarixini o'rganishga qo'shgan hissalari, ularning ilmiy merosi va tadqiqotlari tahlil qilingan.