XIX asr oxiri XX asr boshlarida Buxoroda hunarmandchilik va kasb hunar holati

Ushbu maqola XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Buxoro amirligida hunarmandchilik va kasb-hunarning holatini tahlil qiladi. Chor Rossiyasining O'rta Osiyoni bosib olishi va mustamlakachilik siyosati mahalliy kasb-hunar turlariga ta'sir ko'rsatganligi, fabrikalar va zavodlar bilan raqobat, ayrim hunarmandchilik sohalarining rivojlanishi, xususan zargarlik, paxtachilikning kuchayishi va boshqa sohalarning kamayishi, shuningdek, ishchilar sinfining shakllanishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

• Mustamlakachilikning kasb-hunarga ta'siri: Chor Rossiyasining O'rta Osiyoni bosib olishi natijasida mustamlakachilik siyosati kuchaydi, bu esa mahalliy kasb-hunar turlariga ma'lum o'zgarishlar olib keldi. Ba'zi qadimiy kasblar o'z ahamiyatini saqlab qoldi, ammo fabrikalar va zavodlar bilan raqobat tufayli ayrim hunarmandchilik sohalari tanazzulga uchradi.
• Hunarmandchilikning rivojlanishi: Fabrikalar va zavodlar raqobatiga qaramay, ayrim hunarmandchilik sohalari, xususan zargarlik rivojlandi. Buxoro va boshqa hududlarda oltin va kumush quyish usuli Yevropa texnikasi ta'sirida ancha kuchaydi. Yog'ochga ishlov berish, duradgorlik, temirchilik kabi kasblar ham o'z ahamiyatini saqlab qoldi.
• Paxtachilikning kuchayishi va boshqa sohalarning kamayishi: Paxtachilik hududlarining kengaytirilishi va unga bo'lgan e'tiborning kuchayishi boshqa soha – bog'dorchilikning kamayishiga olib keldi. Paxta tozalash zavodlarining qurilishi ko'paydi, bu esa paxtachilikning rivojlanishiga xizmat qildi.
• Ishchilar sinfining shakllanishi: Fabrikalar va zavodlarning paydo bo'lishi bilan yangi sinf – ishchilar sinfi shakllandi. Ishchilar og'ir sharoitlarda ishlagan, ish haqi kam bo'lgan va huquqlari himoya qilinmagan.