Тупроқ- мелиоратив районлаштириш.
Ushbu kitob meliorativ tuproqshunoslik, tuproqni rayonlashtirish va monitoring qilish masalalariga bag'ishlangan. Unda tuproq unumdorligini oshirish, yer va suv resurslaridan oqilona foydalanish, tuproqlarni meliorativ rayonlashtirish, yerlarning meliorativ holatini baholash va bashorat qilish, shuningdek, tuproqlarni muhofaza qilish va ulardan oqilona foydalanish bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Meliorativ rayonlashtirish: Yerlarni meliorativ va gidromodullash jihatidan rayonlashtirish, yerlarni meliorativ jihatdan nazorat qilish, tuproq meliorativ monitoringini olib borish masalalari ko'rib chiqiladi. Turli hududlarning tabiiy sharoitlari, jumladan, sizot suvlarining chiqib ketish darajasi va yerlarning sho'rlanish darajasiga ko'ra meliorativ zonalarga bo'linishi tahlil qilinadi.
- Yer fondlarini baholash va bashorat qilish: Tuproq meliorativ holatini yaxshilash, oqilona foydalanish va muhofaza qilish ishlari tuproq holatlari, ularning inson faoliyati ta'sirida o'zgarishlari to'g'risidagi ma'lumotlarga asoslanadi. Tuproqning biosferadagi roli, atrof-muhitni kuzatishning muhim qismi ekanligi ta'kidlanadi. Yer fondlari holatini baholash va bashorat qilish, tuproqdan oqilona foydalanish maqsadida olib boriladigan uzoq muddatli kuzatuvlar monitoring tushunchasini ifodalaydi.
- Yerlarning meliorativ holatini kuzatish: Yerlarning sho'rlanishi, sho'rlanishga uchrashi, eroziyaga uchrashi, gumusning kamayishi, oziqa elementlarining tanqisligi, kislotalilik va ishqoriylik kabi holatlarni aniqlash va nazorat qilish, shuningdek, tuproq zichligini nazorat qilish kabi vazifalar ko'rib chiqiladi.
- Tuproqdan oqilona foydalanish va muhofaza qilish: Tuproq melioratsiyasi - qat'iy ilmiy yondoshuvga asoslangan doimiy ish ekanligi, O'zbekistonning qishloq xo'jaligidagi iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish dasturining muhim qismi ekanligi ta'kidlanadi. Tuproq qoplamlarini o'rganish, meliorativ holatini yaxshilash, unumdorligini oshirishga qaratilgan ekologik va iqtisodiy asoslangan texnologiyalarni ishlab chiqish vazifalari ko'rsatilgan.