"“Geodeziya” fanidan Amaliy mashg’ulotlarni bajarishga doir Uslubiy ko`rsatmalar"
Ushbu kitob geodeziya, kartografiya va kadastr yo'nalishidagi talabalar uchun mo'ljallangan amaliy mashg'ulotlar to'plamidir. Unda oriyentirlash burchaklarini aniqlash, to'g'ri va teskari geodezik masalalarni yechish, gorizontal burchaklarni o'lchash, teodolit yordamida s'yomka qilish, nivelirlash jurnalini tuzish va trassa profillarini chizish kabi amaliy ko'nikmalarni shakllantirishga qaratilgan uslubiy ko'rsatmalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Oriyentirlash burchaklari: Joyda boshlang'ich yo'nalishga nisbatan berilgan yo'nalishni aniqlash usullari, haqiqiy azimut, direksion burchak, rumb va magnit azimut tushunchalari, ular orasidagi bog'liqliklar va amaliy masalalar yechish.
- To'g'ri va teskari geodezik masalalar: Koordinata orttirmalari, direksion burchak va masofa orqali nuqta koordinatalarini hisoblash, ikki nuqta koordinatalari orqali direksion burchak va masofani aniqlash, amaliy masalalar yechish.
- Gorizontal burchak o'lchash jurnali: Yarim usulda gorizontal burchaklarni o'lchash, jurnallarni to'ldirish, xatoliklarni aniqlash va tekshirish, o'rtacha qiymatlarni hisoblash.
- Teodolit yolidagi ochiq yoki yopiq poligon nuqtalarining koordinatalarini hisoblash: Burchak bog'lanmasligini aniqlash, burchaklarni tenglash, direksion burchaklarni hisoblash, koordinata orttirmalarini aniqlash, koordinatalarni hisoblash, xatoliklarni aniqlash va tuzatish.
- Kvadratlar to'rini yasash: Drobishev chizg'ichi yordamida kvadrat to'rlarini yasash, polygon konturini chizish, plan masshtabini aniqlash, koordinatalarni belgilash.
- Nivelirlash jurnalini ishlab chiqish: Texnik nivelirlash jurnallarini to'ldirish, orqa va old sanoqlarni yozish, nisbiy balandliklarni hisoblash, xatoliklarni aniqlash, tekshirish va to'g'rilash, nuqta balandliklarini hisoblash.
- Trassaning bo'ylama va ko'ndalang profilini tuzish: Profil to'rini chizish, masofalarni belgilash, joy planini tushirish, nuqtalar balandligini aniqlash, nishablikni hisoblash, loyiha chizig'ini o'tkazish, yer ishlarini hisoblash.