Диннинг ибтидоий формалари
Ushbu referat dinning ibtidoiy shakllari, ularning kelib chiqishi va rivojlanish bosqichlarini o'rganadi. Unda dinning ongli asoslari, totemizm, animizm, fetishizm, shamanizm, mifologiya kabi tushunchalar tahlil etiladi. Shuningdek, neolit davridagi diniy tasavvurlar ham ko'rib chiqiladi. Referatda dinning jamiyatdagi roli, uning insonlar hayotiga ta'siri va turli xalqlar madaniyatidagi o'rni ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Diniy ong asoslarining shakllanishi: Ilmiy adabiyotlarda keltirilishicha, ibtidoiy odamning jismoniy, fiziologik, asab-endokrin, biologik, psixologik va boshqa sohalari o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lgan. Bu uning fikrlash darajasiga, taassurotiga, mantiqiy qonuniyatlarni kashf etishiga ta'sir qilgan. Ibtidoiy odam aqlli, fikr yurituvchi, tahlilga qodir bo'lgan.
- Dinning tarixiy shakllari: totemizm, animizm, fetishizm, shamanizm, magiya: Totemizm - odamlarning hayvonot yoki o'simlikning muayyan turlariga qarindoshlik aloqalari bor deb e'tiqod qilishidir. Animizm - ruhlar mavjudligiga ishonch, tabiat kuchlarini ruhlantirishdir. Fetishizm - tabiatdagi jonsiz predmetlarga sig'inishdir. Shamanizm - ruhlar bilan muloqot qilish orqali davolash va bashorat qilishdir. Magiya - g'ayritabiiy kuchlar yordamida ta'sir o'tkazishga urinishdir.
- Neolit davridagi diniy tasavvurlar: Neolit davrida dehqonchilik va chorvachilikning rivojlanishi bilan bog'liq holda osmon, yer, quyosh, oy, yomg'ir kabi tabiat hodisalariga sig'inish kuchaygan. Qadimgi ruhlar asta-sekin qudratli xudolarga aylangan. Ibodatxonalar va me'roblar qurilgan, qurbonliklar qilingan. Follik va bashorat qilish kabi yangi diniy amaliyotlar paydo bo'lgan.
- Ibtidoiy mifologiya: Ibtidoiy odamlarning tasavvurlari, e'tiqodlari, muammolari va yutuqlari og'zaki ijodda aks etgan. Mifologiyaning markazida zoomorfik ajdodlar yoki ilohiylashtirilgan qahramonlar turgan. Kosmogonik syujetlar, yer va osmon, quyosh va oy, o'simlik va hayvonot dunyosining yaratilishi haqidagi rivoyatlar keng tarqalgan.