Shaxs otlarining turlari va qo’llanishi
Ushbu hujjat Sayfullayeva Xurshidaning "Shaxs otlarining leksikografik talqini" mavzusidagi bitiruv malakaviy ishi bo'lib, unda o'zbek tilidagi shaxs otlarining turlari, ularning lug'atlardagi ifodalanishi, tuzilishi va qo'llanish xususiyatlari tahlil qilinadi. Ishning dolzarbligi o'zbek tiliga davlat tili maqomi berilganidan so'ng milliy o'zlikni ifoda etuvchi tilni chuqur o'rganish zaruriyati bilan bog'liq. Ish ikki asosiy bobdan, kirish, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxatidan iborat. Tadqiqotda shaxs otlarining leksik-semantik guruhlari, ularning sinonim va variantlari, tuzilishiga ko'ra turlari (sodda, qo'shma, juft, birikma) ko'rib chiqiladi. Muallif shaxs otlarining lug'atlarda berilishidagi muammolarni tahlil qilib, ularni takomillashtirish bo'yicha takliflar beradi.
Asosiy mavzular
- Shaxs otlarining turlari va qo'llanishi: Ushbu bobda yakka va guruhiy shaxs nomlari, jinsiy farqlanuvchi shaxs nomlari, shaxs nomlarining qo'llanish doirasi kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Shaxs otlarining semantik va tuzilish xususiyatlari tahlil etiladi.
- Shaxs otlarining tarkibiy tuzilishiga ko'ra turlari: Ushbu bob shaxs otlarining tuzilishiga bag'ishlangan bo'lib, ularning sodda, qo'shma, juft va birikma shakllari tahlil qilinadi. Shuningdek, shaxs otlarining tarkibida yasovchi elementlar, affikslar va frazemalar ham o'rganiladi.
- Shaxs otlarining lug'atlardagi ifodalanishi: Shaxs otlarining o'zbek tilining izohli lug'atlarida berilish xususiyatlari, shu jumladan ularning sinonimiyasi, variantdorligi va aniqlovchi komponentlari tahlil qilinadi. Muallif lug'atlarda uchraydigan kamchiliklarni ko'rsatib o'tadi va ularni bartaraf etish bo'yicha takliflar beradi.