Jizzax- Samarqand shaharlari orasidagi tolali optik aloqa liniyalarini loyihalashtirish

Ushbu kitob O'zbekistonning Jizzax va Samarqand shaharlari orasidagi tolali-optik aloqa liniyasini (TOAL) loyihalashga bag'ishlangan. Unda aholi sonini hisoblash, kanallar sonini aniqlash, trassa tanlash, kabel tanlash, regeneratsiya uchastkalarini hisoblash, o'tkazish qobiliyatini baholash, qurilish jarayoni va smeta kabi masalalar yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Aholi va kanallar sonini hisoblash: Kelajakdagi aholi soni prognoz qilinadi va shunga mos ravishda zarur bo'ladigan aloqa kanallarining soni aniqlanadi.
  • Trassa tanlash va asoslash: Aloqa liniyasi uchun eng maqbul trassa tanlanadi, bunda masofa, qurilish qulayligi va xavfsizlik kabi omillar hisobga olinadi. Jizzax-Samarqand avtomobil yo'li variant sifatida tanlangan.
  • Kabel tanlash: Trassaga mos keluvchi optik kabel turi tanlanadi, uning texnik xususiyatlari (tolalar soni, so'nish koeffisienti, dispersiya) hisobga olinadi. Corning Cable Systems kabellari misol qilib keltirilgan.
  • Regeneratsiya uchastkalarini hisoblash: Signal sifatini saqlab qolish uchun regeneratorlar o'rnatiladigan masofalar aniqlanadi. Hisoblashda so'nish koeffisienti va energetik potensial kabi omillar inobatga olinadi.
  • O'tkazish qobiliyatini hisoblash: Tolali-optik aloqa liniyasining ma'lumot uzatish tezligi va kanallar soni kabi o'tkazish imkoniyatlari baholanadi. Dispersiya ta'siri ham ko'rib chiqiladi.
  • Qurilish va smeta: Aloqa liniyasini qurish jarayoni va zarur bo'ladigan materiallar hamda ish hajmi smetasi keltirilgan.
  • SDH tarmoqlarining topologiyalari: SDH tarmoqlarining nuqta-nuqta, halqa, ketma-ket liniya kabi topologiyalari haqida ma'lumot berilgan.
  • Optik tolalar parametri hisobi: Optik tolalar kritik burchak, nur o'tkazgichning aperturasi, normallashtirilgan chastota kabi parametrlari hisoblangan.