Kasbiy pedagogika

Ushbu "Kasbiy pedagogika" nomli o'quv-uslubiy qo'llanma Kadrlar tayyorlash milliy dasturiga muvofiq kelajak jismoniy tarbiya mutaxassislarini umumoʻrta, o'rta maxsus kasb-hunar va oliy maktabda ta'lim-tarbiya jarayoniga nazariy va metodik tomonlardan yondoshishga o'rgatish muammolarini oʻz mazmunida yoritishga harakat qiladi. Kitobda kasbiy pedagogikaning falsafiy asoslari, ilmiy-tadqiqot metodlari, umumiy va o'rta ta'limi muassasalarda ta'lim-tarbiya jarayonining boshqaruv tizimlari, shaxsning shakllanishiga ta'sir etadigan omillar va boshqa mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

Oʻzbek milliy pedagogikasining komil inson ta'lim-tarbiyasida tutgan oʻrni: Ushbu mavzu oʻzbek milliy pedagogikasining paydo boʻlishi, zardushtiylik ta'limoti, islom dini ta'limoti va xalq pedagogikasining rivojlanish bosqichlarini oʻrganadi.
Sharq allomalarining ta'lim-tarbiyaga doir fikr va gʻoyalari: al-Xorazmiy, al-Buhoriy, Farobiy, Beruniy, Ibn Sino kabi allomalarning ma'naviy kamolot yoʻlidagi qarashlari va ilmiy merosini qamrab oladi. Naqshband, Amir Temur, Mirzo Ulug'bek, Alisher Navoiyning marifatparvarlik g'oyalari hamda Abdulla Avloniy, Behbudiy, Hamza va boshqalarning pedagogik qarashlari tahlil etiladi.
Chet el pedagogikasi ta'lim-tarbiyani rivojlantirish va kasb ta'limi haqida: Sokrat, Platon, Aristotel, Komenskiy, Gerbart, Pestalotssi, Frebel, Disterveg, Ushinskiy, Lesgaft, Makarenko, Dyui kabi chet el pedagoglarining yosh avlodni hayot va kasbga tayyorlash, ta'lim-tarbiya jarayoniga qoʻshgan hissalari haqida ma'lumot beriladi.
Oʻzbekiston Respublikasida ta'limni rivojlantirish yangi bosqichlari: Oʻzbekistonning oʻz istiqlol va taraqqiyot yo'li, uzluksiz ta'lim tizimi, "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"ning maqsad va vazifalari, bosqichma-bosqich bajarilishi va ta'lim tizimi va turlari kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, ta'lim-tarbiya sohasidagi davlat siyosatining asosiy tamoyillari haqida ma'lumotlar beriladi.
Oʻzbekistonda komil insonni shakllantirishda jismoniy tarbiya va sport oʻrni: Jismoniy tarbiyaning maqsadi, jismoniy tarbiya va sport sohasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari, oʻrta va oʻrta maxsus ta'limdagi jismoniy tarbiya asosiy vazifalari va tashkillash shakllari yoritiladi.
Kasbiy pedagogika fanining ob'yekti va predmeti: Jamiyatning talab va ehtiyojlari, inson va jamiyat hayoti, pedagogik jarayonini boshqarish, kasbiy pedagogikaning predmeti va ob'yekti, komil inson sifatlari, metodologik asoslar, pedagogik-psixologik asoslar, didaktik tayyorgarlik, tarbiya berish, mustaqil va ijodiy ishlar masalalari tahlil etiladi.
Kasbiy pedagogika fanining asosiy kategoriya va tushunchalari: Falsafa kategoriyalari (faoliyat, sabab, oqibat, nazariya, amaliyot), umumfan kategoriyalari va kasbiy pedagogikaning mahsus kategoriyalari, yangi kategoriya va tushunchalar haqida ma'lumotlar beriladi.
Oʻqituvchilik kasbining mashaqatli va sharafli tomonlari: Oʻqituvchilik kasbining mashaqatli-pedagogik faoliyati, oʻqituvchi va murabbiy, jismoniy tarbiya va sport oʻqituvchi va murabbiyi kasbi, jismoniy tarbiya- pedagogik fan, oʻqituvchi va murabbiyning mahorati masalalari yoritiladi.
Umumiy o'rta ta'limi muassasalarda ta'lim-tarbiya jarayonining boshqaruv tizimlari: Oʻzbekiston Respublikasi hukumatining umumiy o'rta ta'lim sohasidagi ishlari, umumiy o'rta ta'limini boshqarish tuzilmasi va vazifalari, umumiy o'rta ta'limi hududiy boshqarmalari tuzilmasi va vazifalari, umumiy o'rta ta'limi oʻquv yurtlari vazifalari va boshqaruv tuzilmasi masalalari qamrab olinadi.
Shaxsning shakllanishiga ta'sir etadigan biologik, ijtimoiy muhit hamda ta'lim-tarbiya omillarining ahamiyati: Irsiyat, atrof-muhit, ta'lim-tarbiya omillarining shaxsning shakllanishi va rivojlanishidagi ahamiyati muhokama qilinadi.