Elektr xavfsizligi asoslari

Kitob "Elektr xavfsizligi" fanini o'rganishning zarurligi, fan doirasidagi asosiy tushunchalar, elektr toki ta'sirining xususiyatlari, elektr jarohatlanishining sabablari, himoya usullari va vositalari, yong'in xavfsizligi, tashkiliy tadbirlar kabi muhim masalalarni yoritadi. Shuningdek, elektr qurilmalarning izolyatsiyasi, zaminlash, nollashtirish, himoya o'chirish, kuchlanishni pasaytirish, va himoya vositalariga qo'yiladigan talablar batafsil bayon etilgan.

Asosiy mavzular

Elektr xavfsizligi fanining maqsad va vazifalari: Ushbu mavzu fanning predmeti, maqsadlari va vazifalarini belgilaydi. Talabalarga elektr xavfsizligi sohasidagi asosiy tushunchalar beriladi va fan ularning kelgusidagi faoliyatida qanchalik ahamiyatga ega ekanligi tushuntiriladi.
Elektr toki bilan shikastlanish: Bu mavzu elektr tokining inson organizmiga ta'sirini, jarohatlanish turlarini va ularning xususiyatlarini o'rganadi. Shuningdek, tok urish xolati darajalari va ularning oqibatlari ko'rib chiqiladi.
Inson tanasining elektr tokiga qarshiligi: Ushbu mavzu inson tanasining elektr tokiga qarshilik ko'rsatish mexanizmlarini, terining va ichki organlarning qarshilik xususiyatlarini, shuningdek, tok turining ta'sirini o'rganadi.
Elektr tokidan shikastlanishi omillari va sabablari: Bu mavzu elektr tokidan shikastlanishga olib keluvchi asosiy omillar va sabablarni, shok holatini, to'lqinlanish va tormozlanish fazalarini, shaxsiy xususiyatlarning ta'sirini, shuningdek, qo'yib yuboradigan va qo'yib yubormaydigan toklarni tushuntiradi.
Izolyatsiyalangan, mustahkam yerga ulangan neytralli uch fazali elektr tarmoqning havfi: Izolyatsiyalangan va mustahkam yerga ulangan neytralli uch fazali elektr tarmoqlarning xavflilik jihatlari, siljish toki, fazalarni qiyaligi, inson tanasidan o'tayotgan tok, yerga ulangan tok qarshiligi va bu tarmoqlardan foydalanish sabablari ko'rib chiqiladi.
Elektr uskunalarining erga ulanib qolishi havfi: Bu mavzu elektr uskunalarining erga ulanib qolishi oqibatida yuzaga keladigan havflarni, bir fazali va o'zarmas tok tarmoqlarida ulanish turlarini, muhitning ta'sirini, shuningdek, inson uchun elektr tokining xavfi darajasini va ish sharoitlarini klassifikatsiyasini o'rganadi.
Elektr qurilmalaridagi himoya choralari. Kichik kuchlanishlarni va havfsizlik blokirovkalari qo'llash: Ushbu mavzuda elektr qurilmalaridagi himoya choralari, kichik kuchlanishlarni qo'llash va havfsizlik blokirovkalarini guruhlanishi va foydalanish doiralari muhokama qilinadi.
Himoyalovchi yerga ulash. Yerga ulash qurilmalarining konstruksiyalari: Bu mavzu himoyalovchi yerga ulashning maqsadini, vazifasini, tarmoqlarda qo'llaniladigan sxemalarni, yerga ulash uskunalarga qo'yiladigan talablarni va yerga ulash qurilmalarining samarasi va nazoratini ko'rib chiqadi.
Nollashtirish. Nollashtirishni nazorat qilish: Ushbu mavzu nollashtirishning mohiyatini, tizimlarni to'g'ri va notug'ri bajarishlarini, tarmoqlarni nazorat qilish va shakllantirishni, hamda faza-nol sirtmoqning qarshiligini o'lchash maqsadini va vositalarini yoritadi.
Himoyalovchi o'chirish: Ushbu mavzuda himoyalovchi o'chirishning vazifasi, xususiyatlari va vositalarini ulash sxemalari va ishlashi batafsil ko'rib chiqiladi.
Yuqori kuchlanish tarmoqdan past kuchlanishga o'tishni himoyasi: Ushbu mavzu yuqori kuchlanishdan past kuchlanishga o'tishni ta'minoti, yuqori kuchlanish tarmoqdan o'tish vositalari va insonlarni elektr tokidan himoyalash usullariga qarab, elektrotexnik mahsulotlarini sinflanishini muhokama qiladi.
Elektr himoya vositalari haqida umumiy tushuncha: Bu mavzu elektr himoya vositalari haqida umumiy tushuncha beradi va elektr himoya vositalarining guruhlanishi va ishlatilishini muhokama qiladi.
Ogohlantiruvchi maxsus belgilar: Ushbu mavzu ogohlantiruvchi mahsus belgilarning turlarini, kuchlanish ko'rsatkichilari belgilarini va ularning o`lchamlarini yoritadi va ish joyiga adashib kuchlanish yuborilmasligini oldini olish uchun taqiqlovchi plakat o'rnatishni tushuntiradi.
Kuchlanish 1000 V gacha va undan yuqori bo'lgan elektr uskunalariga xizmat vaqtida qo'llaniladigan himoya vositalari: Bu mavzu kuchlanish 1000 V gacha va undan yuqori bo'lgan elektr uskunalariga xizmat vaqtida qo'llaniladigan himoya vositalarining tarkibini, kuchlanish ko'rsatkichlaridan foydalanish ko'lamini va himoya vositalarining sinov muddatlari va me`yoriyarini muhokama qiladi.
Elektr tokidan jarohatlanganda birinchi yordam ko'rsatish: Ushbu mavzu elektr tokidan jarohatlanganda birinchi yordam ko'rsatishni, uning holatini belgilash, shifokorlar etib kelguncha, birinchi yordam ko'rsatish chora-tadbirlarini yoritadi.
Yong'in xavfsizligi tizimiga qo'yiladigan talablar: Ushbu mavzu yong'in xavfsizligi bo'yicha umumiy ma'lumotlar, yong'inni oldini olish sistemasi, yongin sodir bo'lish sharoitlarini bartaraf etishga qaratilgan tashkiliy tadbirlar va qo'llamiladigan texnik vositalar majmualarini muhokama qiladi.