Ташқи савдони давлат томонидан тартибга солиш ва бошқариш йўллари

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasining tashqi savdo siyosati, xalqaro savdo aloqalari va jahon iqtisodiyoti masalalariga bag'ishlangan. Unda tashqi savdoni davlat tomonidan tartibga solish usullari, tarif va noitarif vositalar, Jahon Savdo Tashkilotining roli va O'zbekistonning xalqaro savdodagi o'rni kabi muhim mavzular ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

  • Xalqaro savdoda davlatning roli: Tashqi savdo siyosati davlatning tashqi iqtisodiy siyosatining tarkibiy qismi sifatida ko'riladi. U milliy iqtisodiyotning raqobatbardoshligini oshirish va mahalliy ishlab chiqaruvchilarni himoya qilishga qaratilgan. Eksport va import siyosatlari, ularning rivojlanish modellari va afzalliklari tahlil qilinadi.
  • Tashqi savdoni davlat tomonidan tartibga solishning tarifli usullari: Tariflar, bojxona tariflari va bojxona bojlarining mohiyati, vazifalari (fiskal, proteksionistik, balanslovchi) va turlari (advalor, spesifik, kombinatsiyalashgan) batafsil yoritiladi. Tarif siyosatining asosiy elementlari va ularning o'zaro bog'liqligi ko'rsatib o'tiladi.
  • Tashqi savdoni tartibga solishning noitarif usullari: Noitarif usullar, ularning turlari (miqdoriy, moliyaviy, yashirin) va qo'llanilish sohalari muhokama qilinadi. Noitarif cheklovlar va ularning iqtisodiy oqibatlari tahlil qilinadi. Bojxona bojlarining ahamiyati va ularning hisoblash usullari (maxsus, advalor) keltiriladi.
  • Jahon savdo tashkiloti (JST): JSTning tashkil etilishi, maqsadlari, funktsiyalari va asosiy tamoyillari (eng qulay rejim, milliy rejim, tariflarni bog'lash) ko'rib chiqiladi. JSTning tashqi savdo siyosatini shakllantirishdagi roli va a'zo davlatlar uchun majburiyatlari ta'kidlanadi. Shuningdek, bojxona tariflari va savdo sohasidagi xalqaro hamkorlik masalalari yoritiladi.