Солиқ назарияси

Ushbu kitob soliq nazariyasi, soliq siyosati va soliq tizimini shakllantirishning nazariy asoslariga bag‘ishlangan bo‘lib, iqtisodiyotni modernizatsiyalash va erkinlashtirish sharoitida soliqlar, ularning iqtisodiy mohiyati, vazifalari va tamoyillari kabi masalalarni o‘rganadi.

Asosiy mavzular

  • Soliq nazariyasining predmeti va usullari: Soliq nazariyasining mohiyati, boshqa iqtisodiy fanlar bilan aloqasi, tadqiqot usullari (dialektik usul, tahlil va sintez, ilmiy abstraksiya).
  • Soliqlarning paydo bo'lish tarixi va rivojlanishi: Soliqlarning ilk shakllari, Markaziy Osiyodagi soliq tizimlari, Amir Temur davridagi soliq islohotlari, sovet davridagi soliq siyosati.
  • Soliqlar haqidagi ilmiy qarashlar va nazariyalar: Iqtisodiy ta'limotlardagi soliqqa oid g'oyalar (klassik, keynschilik, monetarizm), soliq yuklanishi, Laffer egri chizig'i.
  • Soliqlarning iqtisodiy mohiyati va xususiyatlari: Soliqlarning zarurligi, umumiy belgilari, funksiyalari (fiskal, tartibga solish, rag'batlantirish), soliqqa tortish tamoyillari.
  • Soliq siyosati va uning yo'nalishlari: Soliq siyosatining huquqiy asoslari, davlatning roli, O‘zbekiston soliq siyosatining xususiyatlari (daromadlarni soliqqa tortish, bilvosita soliqlar).
  • Soliq elementlari: Soliq subyekti, soliq obyekti, soliq stavkasi, soliq imtiyozlari, soliqni undirish usullari (kadastr, manbadan ushlab qolish, deklaratsiya).
  • O'zbekiston soliq tizimi: Soliq tizimining mohiyati, guruhlanishi (to'g'ri va egri soliqlarga bo'linishi), umumbavlat va mahalliy soliqlar, shakllanish bosqichlari.
  • Soliqlar va makroiqtisodiy holat: Soliq siyosatining makroiqtisodiy samarasi, soliq yuki, soliqlar yalpi talab va yalpi taklifga ta'siri, investitsiyalar bilan o'zaro bog'liqligi.
  • Soliq ishini tashkil etish asoslari: Soliq xizmati organlarining huquqiy asoslari, tuzilishi, vazifalari, funksiyalari, boshqa tashkilotlar bilan hamkorligi.