Кыргыз алфавити

Ushbu kitob qirgʻiz tilining alifbosi tarixiga bagʻishlangan. Unda arab, lotin va kirill alifbolarining qirgʻiz tilida qoʻllanilishi, ularning afzalliklari va kamchiliklari, shuningdek, alifbo islohotlari va ularning sabablari koʻrib chiqilgan. Kitobda qirgʻiz tilshunosligiga katta hissa qoʻshgan olimlar, xususan, Qosim Tinistanovning yangi alifboni yaratishdagi roli ham yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Arab alifbosi: Arab alifbosining qirgʻiz tilida qoʻllanilishi, uning kamchiliklari (undosh harflarning yetishmasligi, harflarning turli koʻrinishlarda yozilishi, oʻngdan chapga yozilishi) va 1924-1928 yillarda kiritilgan oʻzgartishlar haqida maʼlumot berilgan.
  • Lotin alifbosi: Lotin alifbosiga oʻtish sabablari, uning arab alifbosiga nisbatan afzalliklari (harflarning soddaligi, qoʻshimcha belgilarning yoʻqligi, bosh va kichik harflarning mavjudligi, texnik qulayliklar). Lotin alifbosining 1926-yildagi Butunittifoq turkologiya syezdida qoʻllab-quvvatlanishi, yangi alifbo komitetlarining tuzilishi va Qosim Tinistanovning lotin alifbosini yaratishdagi roli yoritilgan. Lotin alifbosining kamchiliklari (rus tilidan oʻzlashgan soʻzlarni yozishdagi qiyinchiliklar, ikki xil alifboning qoʻllanilishi) koʻrsatilgan.
  • Kirill alifbosi: Kirill alifbosiga oʻtish sabablari, uning lotin alifbosiga nisbatan afzalliklari (rus tili orqali kirgan soʻzlarni yozish imkoniyati, poligrafiya bazasining rivojlanganligi). 1940-yilgi Qirgʻiz SSR Oliy Soveti sessiyasida kirill alifbosining qabul qilinishi va unga kiritilgan oʻzgartishlar (qoʻshimcha harflar) haqida maʼlumot berilgan. Hozirgi qirgʻiz alifbosining tarkibi (36 harf, 39 tovush) koʻrsatilgan.