Транспорт воситаларининг электр ва электрон жиҳозлари

Ushbu kitob avtomobilsozlikda elektr jihozlarining ahamiyatiga bag'ishlangan bo'lib, unda elektr tizimlarining rivojlanish bosqichlari, samaradorlikka ta'siri, tuzilishi va ishlash prinsiplari batafsil yoritilgan. Kitobda avtomobillarning elektr ta'minoti, ishga tushirish, yoritish va boshqaruv tizimlari, shuningdek, elektr jihozlariga qo'yiladigan davlat standartlari talablari haqida ma'lumotlar keltirilgan.

Asosiy mavzular

  • Kirish: Avtomobil va traktor elektr jihozlarining rivojlanish bosqichlari, elektr jihozlarining samarali ishlashdagi o'rni, umumiy sxemasi va funksional tizimlari, hamda elektr jihozlariga qo'yiladigan davlat standarti talablari ko'rib chiqilgan.
  • Avtomobil generatorlari va kuchlanish rostlagichlari: Elektr ta'minot tizimining tarkibi, generatorlarning turlari va ularning solishtirma tahlili, o'zgaruvchan tok generatorining tuzilishi, ishlash prinsipi va elektrotexnik tavsiflari, rele-rostlagich turlari, elektromagnit kuchlanish rostlagichlarining tuzilishi, ishlash jarayoni hamda tavsifnomalarini yaxshilash usullari bayon etilgan.
  • Akkumulyatorlar batareyasi: Qo'rg'oshin-kislotali akkumulyatorlarning tuzilishi, belgilanishi, fizikaviy-kimyoviy jarayonlari, asosiy ko'rsatkichlari, razryadlanish va zaryadlanish tavsifnomalari, volt-amper tavsifnomasi, generator va akkumulyatorning birgalikda ishlash tavsifnomasi, asosiy nosozliklari, zaryad qilish usullari hamda UzDauAvto avtomobillariga o'rnatilgan akkumulyatorlarning ishlatilish xususiyatlari keltirilgan.
  • Avtomobil motorlarining ishga tushirish tizimi: Ishga tushirish tizimining tarkibiy sxemasi, motorning ishga tushirish sharoitlari, starterlarning tuzilishi va ishlash prinsipi, starter elektrodvigatelining elektromexanik tavsifnomasi, starterlarni boshqarish elektr sxemalari, dvigatellarni ishga tushirishni yengillatuvchi vositalar hamda ishga tushirish tizimi asboblarining texnik qarovi batafsil yoritilgan.
  • O't oldirish tizimi: O't oldirish tizimlari haqida umumiy ma'lumotlar, tizimga qo'yiladigan talablar, kontaktli o't oldirish tizimi va uning ishlash prinsipi, kontaktli o't oldirish tizimi jihozlarining tuzilishi, kontakt-tranzistorli va kontakt-siz-tranzistorli, elektron o't oldirish tizimlari, shuningdek, mikroprotsessorli o't oldirish tizimi hamda magnetodan o't oldirish tizimi keltirilgan.
  • Nazorat-o'lchov asboblari va yordamchi jihozlar: Nazorat-o'lchov asboblariga qo'yiladigan talablar, temperatura, bosim, yoqilg'i sathini o'lchash asboblari, akkumulyator zaryadini nazorat qilish, dvigatel aylanish tezligini nazorat qiluvchi asboblar va yordamchi elektr jihozlar (o'ynatozalagich, signal va boshqalar) batafsil yoritilgan.
  • Yoritish tizimi va yorug'lik darakchilari: Avtomobillarda yoritish tizimlarining vazifalari, yorug'lik taqsimlash prinsiplari, turli xil faralar, avtomobil lampalari, yorug'lik darakchilari, ularga qo'yiladigan talablar va ishlatilishi haqida ma'lumotlar berilgan.
  • Avtomobilning dvigateli va transmissiyasini elektron boshqarish tizimlari: Ushbu mavzu benzinli dvigatellarda yoqilg'i uzatilishini elektron boshqarish tizimi, majburiy salt ishlash ekonamayzerini elektron boshqarish, elektron antiblokirovka tizimi, shuningdek, avtomobilning boshqa tizimlarini elektron boshqarish bilan tanishtiradi.