Tayyor dori sifatini baholash, qadoqlash va o’rash

Ushbu kitob "Dori vositalarini sifatini baholash, qadoqlash va o'rash" fanidan ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Unda dori vositalarining turg'unligi, ularni saqlash, qadoqlash, sifatini aniqlash usullari, galen preparatlariga qo'yiladigan talablar, biofarmatsevtik tadqiqotlar, kukunlar, granulalar, tabletkalar, shamchalar, in'eksion eritmalar va boshqa dori shakllarining sifatini baholash va turg'unligini ta'minlash masalalari ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

Tayyor dori vositalarining sifati ko'rsatkichlari va ularga qo'yilgan umumiy va xususiy talablar: Ushbu mavzu dori vositalariga qo'yiladigan talablar, standartlar va ularning turlari, O'zbekiston Respublikasining Standartlashtirish to'g'risidagi qonuni kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
"YAxshi ishlab chiqarish amaliyoti" (GMP) "Dori vositalari sifatini boshqarish"ga nisbatan talablari: Mazkur mavzuda GMP talablari, dori vositalari sifatini boshqarish, GMPning bo'limlari va ularning ahamiyati, sifat nazorati tamoyillari va dori vositasini sifatini ta'minlash kabi masalalar yoritilgan.
Dori va yordamchi moddalarga nisbatan qo'yilgan talablar: Mavzuda dori moddalari va yordamchi moddalarning ta'rifi, tasnifi, ularga qo'yiladigan talablar, in'eksion eritmalar tayyorlashda ishlatiladigan yordamchi moddalar (stabilizatorlar, solyubilizatorlar, konservantlar) haqida ma'lumot beriladi.
Dori vositalarini qadoqlash va o'rashga nisbatan talablar: Ushbu mavzu qadoqlashning vazifalari, elementlari, turlari, qattiq, yarim qattiq va yumshoq qadoqlash vositalariga qo'yiladigan talablarni o'z ichiga oladi.
Dorivor o'simlik xom ashyolari va ulardan tayyorlangan yig'malarni sifatini baxolash, qadoqlash, o'rash: Bu mavzuda dorivor o'simlik xom ashyosining qoldiq namligini aniqlash, yot aralashmalarni aniqlash, ombor zararkunandalari bilan shikastlanganlik darajasini aniqlash, kul miqdorini aniqlash kabi masalalar o'rganiladi.
Kukunlar sifatini baxolash, qadoqlash, o'rash: Kukunlarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, maydalik darajalari, sochiluvchanligi va zichligini aniqlash kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Granulalar sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: Granulalarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, fraksion tarkibi, parchalanish va erishini aniqlash kabi masalalar o'rganiladi.
Tabletkalar sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: Tabletkalarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, o'rtacha og'irlik va undan chetlanishni aniqlash, ishqalanishga bo'lgan qattiqligi, parchalanish va erishini aniqlash kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Kapsulalar sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: Kapsulalarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, o'rtacha og'irligi va massaning bir xilligi, parchalanishi va erishini aniqlash kabi masalalar o'rganiladi.
Drajelar sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: Drajelarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, o'rtacha og'irlik va undan chetlanishni aniqlash, ishqalanishga bo'lgan qattiqligi, parchalanish va erishini aniqlash kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Surtmalar, linimentlar, kremlar, pastalar va gellarni sifatini baholash: Surtmalarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, og'irlik, pH, mikroblarga qarshi ta'siri, shuningdek, ularning tarkibiy qismlarini aniqlash masalalari yoritilgan.
Shamchalarni sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: Shamchalarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, og'irlik, erish harorati, mikroblarga qarshi ta'siri, shuningdek, ularning tarkibiy qismlarini aniqlash masalalari yoritilgan.
Farmatsevtik eritmalar sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: Eritmalarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, og'irlik, pH, mikroblarga qarshi ta'siri, shuningdek, ularning tarkibiy qismlarini aniqlash masalalari yoritilgan.
In'eksion eritmalarni sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: In'eksion eritmalarning ta'rifi, tasnifi, aniqlanadigan umumiy va xususiy ko'rsatkichlar, tashqi ko'rinishi, og'irlik, pH, mikroblarga qarshi ta'siri, shuningdek, ularning tarkibiy qismlarini aniqlash masalalari yoritilgan.
Ajratmalar sifatini baholash, qadoqlash, o'rash: Ushbu bo'lim nastoyka va ekstraktlar kabi galen preparatlarini sifati, kimyoviy tarkibi, tozaligi va saqlash sharoitlari haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, preparatlarni qadoqlash va markalash talablari ham ko'rsatilgan.
Aerozollarni sifatini baholash, qadoqlash, oʻrash: Aerozollarning ta'rifi, tarkibi, ballon ichidagi bosim, ballonni germetikligi, ventilyasion qurilmaning butunligi, ustrada qo'yiladigan umumiy talablar, tarkibiy qismlarga qo'yiladigan talablar va boshqa standartlar bilan tanishasiz.
Biofarmatsiya. Biologik samaradorlik va uni aniqlash: Ushbu qism biofarmatsiya fanining asosiy tushunchasi - biologik samaradorlik (BS) ni muhokama qiladi. BS ga ta'sir etuvchi omillar, shuningdek, BS ni in vitro va in vivo usullari yordamida aniqlash usullari ko'rib chiqiladi.
Korrelyasion koeffitsientni hisoblash va taxlil qilish usullari: Ushbu bo'limda korrelyasion koeffitsient tushunchasi, uning turlari va hisoblash usullari haqida ma'lumot beriladi. Korrelyasiya natijalarini to'g'ri talqin qilish va ulardan xulosa chiqarish qoidalari keltirilgan.
Tayyor dori vositalarining turg'unligini ta'minlash: Mazkur mavzu dori vositalarining turg'unligiga ta'sir etuvchi omillarni (harorat, namlik, yorug'lik va boshqalar) va ularni turg'unlashtirish usullarini (fizik, kimyoviy va antimikrobial) o'rganadi. Dori vositalarining yaroqlilik muddatini aniqlash usullari ham ko'rib chiqiladi.
Tayyor dori vositalarining yaroqlilik muddatini belgilash: Ushbu bo'limda dori vositalarining yaroqlilik muddatini aniqlash usullari (an'anaviy, tezlashtirilgan eskirish, izotermik va Rodjers usullari) batafsil bayon etiladi.