Die Wortarten
Ushbu taqdimotda nemis tilidagi so'z turkumlari haqida ma'lumot berilgan. Unda otlar, artikllar, sifatlar, ravishlar, fe'llar, olmoshlar, predloglar, bog'lovchilar, sonlar va undovlar kabi so'z turkumlarining har biri batafsil tushuntirilgan. Har bir so'z turkumining xususiyatlari, vazifalari va ishlatilishiga misollar keltirilgan. Bundan tashqari, artikllarning turlanishi, fe'llarning tuslanishi, olmoshlarning shakllari va boshqa grammatik qoidalar ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Otlar (Substantiv): Otlar predmetlarni, shaxslarni va tushunchalarni ifodalaydi. Ularning jinsi (genus), soni (numerus) va kelishigi (kasus) bo'ladi. Otlar artikl bilan ishlatiladi va ularning yozilishida bosh harf ishlatiladi.
- Artikllar (Artikel): Artikllar otlarni aniqlab beradi va ularning jinsini ko'rsatadi. Aniq artikllar (der, die, das) va noaniq artikllar (ein, eine, ein) mavjud. Artikllarning kelishiklar bo'yicha turlanishi ham muhim.
- Sifatlar (Adjektiv): Sifatlar otlarni ta'riflaydi va ularning xususiyatlarini ko'rsatadi. Sifatlar otlarning jinsi, soni va kelishigiga moslashadi. Bundan tashqari, sifatlar darajalanishi mumkin (pozitiv, komparativ, superlativ).
- Ravishlar (Adverb): Ravishlar fe'llarni, sifatlarni yoki boshqa ravishlarni ta'riflaydi. Ular harakatning vaqtini, joyini, tarzini yoki sababini ko'rsatishi mumkin. Ba'zi ravishlar darajalanishi mumkin.
- Fe'llar (Verb): Fe'llar harakatni, holatni yoki jarayonni ifodalaydi. Ular shaxsga (person), songa (number) va zamonga (tense) qarab tuslanadi. Kuchli va kuchsiz fe'llar mavjud.
- Olmoshlar (Pronomen): Olmoshlar otlarni o'rnini bosadi. Shaxs olmoshlari (personalpronomen), egalik olmoshlari (possessivpronomen), ko'rsatish olmoshlari (demonstrativpronomen), so'roq olmoshlari (interrogativpronomen), nisbiy olmoshlar (relativpronomen) va gumon olmoshlari (indefinitpronomen) mavjud.
- Predloglar (Präposition): Predloglar otlar yoki olmoshlar bilan birgalikda kelib, ularning boshqa so'zlar bilan munosabatini ko'rsatadi. Predloglar joy (lokal), vaqt (temporal), holat (modal) yoki sabab (kausal) munosabatlarini ifodalashi mumkin.
- Bog'lovchilar (Konjunktion): Bog'lovchilar so'zlarni, so'z birikmalarini yoki gaplarni bog'laydi. Teng bog'lovchilar (und, oder) va ergash gap bog'lovchilari (weil, dass) mavjud.
- Sonlar (Numerale): Sonlar miqdorni yoki tartibni ifodalaydi. Asosiy sonlar (kardinalzahlen) va tartib sonlar (ordinalzahlen) mavjud.
- Undovlar (Interjektion): Undovlar his-hayajonni ifodalaydi. Ular gapning boshqa qismlari bilan bog'liq emas.