Qadimgi afsona va asotirlarda ayol obrazi
Bitiruv ishi qadim zamonlardan to hozirgi davrgacha ayollarning turli madaniyatlardagi, xususan mifologiya va afsonalardagi oʻrnini, ahamiyatini oʻrganishga bagʻishlangan. Unda ayollarning jamiyatdagi roli, diniy e'tiqodlardagi aks etishi va madaniyatga qoʻshgan hissasi kabi masalalar koʻrib chiqiladi. Shuningdek, turli xalqlar mifologiyasidagi ayol obrazi tahlil etilib, ularning umumiyliklari va farqlari aniqlanadi.
Asosiy mavzular
- Ayollarning dunyo madaniyatidagi o'rni: Qadim zamonlardan boshlab ayollarning jamiyatda tutgan o'rni, ularning ijtimoiy va ma'naviy tengligi, kollektivchilikdagi roli hamda moddiy boyliklarni yaratish va taqsimlashdagi ishtiroki ko'rsatilgan. Shuningdek, ayollarning diniy e'tiqodlardagi o'rni, xususan yangi dinlarning paydo bo'lishi va ayollarning kamsitilishi o'rtasidagi bog'liqlik tahlil qilingan. Ayollarning axloqiy sferadagi yetuk yutuqlari, insoniyat hayotiga kiritgan yorqin ranglari ham alohida ta'kidlangan.
- Sharq xalqlari afsona va asotirlarida ayol obrazi: Qadimgi Misr, Mesopotamiya va Hindiston xalqlarining mifologiyasida ayollarning o'ziga xos o'rni ko'rsatilgan. Misr ma'budalari (Bastet, Isida, Maat, Mut, Neytx, Neftis, Nut), Mesopotamiya ma'budalari (Antu, Aruru, Ashshurit, Bau, Gatumdug, Gula, Damkina, Ereshkigal, Inana, Nammu, Nangis, Ningirima, Ninkarrak, Ninlil', Ninurta, Nisaba) va Hindiston ma'budalari (Aditi, Apsara, Vach, Ganga, Dakini, Dakishna, Devi, Draupadi, Durga, Kali, Lakshmi, Mari, Parvati, Rati, Savitri, Sarama, Sarasvati, Sati)ning xususiyatlari va jamiyatdagi ahamiyati tahlil etilgan.
- Qadimgi antik dunyo xalqlarida ayollar obrazi (Gretsiya misolida): Amazonkalar haqidagi afsonalar, ularning kelib chiqishi, jangovar xususiyatlari va jamiyatdagi o'rni ko'rib chiqilgan. Amazonkalar bilan bog'liq tarixiy voqealar, ularning mashhur shaxslar (Falestra, Antiopa) bilan munosabatlari, hamda san'at va adabiyotdagi aks etishi tahlil qilingan. Grek mifologiyasidagi boshqa ayollar (Afrodita, Afina-Pallada, Artemida, Ariadna, Amalfeya, Garpiyalar, Gekata, Gerofila, Geya, Gera, Danaya)ning xususiyatlari va rollari ham o'rganilgan.