Mehnat resurslari iqtisodiyoti
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasidagi mehnat resurslari iqtisodiyotining nazariy va amaliy jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda mehnat resurslarining shakllanishi, taqsimlanishi, ulardan foydalanish, ish bilan bandlik, ishchi kuchi migratsiyasi, aholi daromadlari, yashash minimumi va iste'mol savati kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Kitob bozor iqtisodiyoti sharoitida mehnat sohasini boshqarish va rivojlantirishga oid bilim beradi.
Asosiy mavzular
- Mehnat resurslari iqtisodiyoti fanining predmeti va mazmuni: Mazkur mavzu mehnat resurslari iqtisodiyoti fanining predmeti, mazmuni, vazifalari, uch yo'nalishi, bloklarga bo'linishi va rivojlantirish holatlarini o'z ichiga oladi. Mehnat resurslari iqtisodiyotining asosiy tushunchalari va kategoriyalari ham ko'rib chiqiladi.
- Mehnat resurslari ijtimoiy-iqtisodiy kategoriya sifatida: Ushbu mavzu mehnat resurslarining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyatini, moddiy ne'matlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko'rsatish tarkibini, jismoniy va ma'naviy rivojlanishni, mehnat resurslari strukturasini, mehnat qilishga qobiliyatli aholini va iqtisodiy jihatdan faol aholini o'rganadi.
- Aholining turmush darajasi tushunchalari: Bu mavzu aholining turmush darajasini, uni belgilovchi sabablarni, millat farovonligini oshirishda iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik omillarning ta'sirini, milliy boylikning tarkibini, iste'mol byudjeti va uning iqtisodiy ko'rsatkichlarini ko'rib chiqadi.
- Mehnat resurslarining shakllanishi: Ushbu mavzu mehnat resurslarining shakllanishini, ishlaydigan o'smirlar va pensionerlarning demografik omillarini, kishilarning ehtiyojlari va sotsial omillar bilan bog'liqlikni o'rganadi.
- Mehnat resurslari va mehnat potentsiali: Bu mavzu mehnat resurslaridan foydalanishni, mamlakatning mehnat potentsialini, mehnat resurslarini taqsimlashni, yonlanma xodimlar va korxona rahbarlarini, mehnatni tatbiq qilish samaradorligini o'rganadi.
- Ish bilan bandlikning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati va yangi konsepsiyasi: Ushbu mavzu aholining ish bilan bandligini, makroiqtisodiyot ko'rsatgichlarini, fuqarolarning ijtimoiy foydali faoliyatini, ish bilan bandlikning asosiy tamoyillarini va to'liq, unumdor, erkin tanlangan ish bilan bandlik masalalarini yoritadi.
- Aholining mehnat migratsiyasi: Bu mavzu aholining mehnat migratsiyasi, migratsiyaning turlari, sabablari, oqibatlari va tartibga solish siyosatini o'rganadi.
- Bozor iqtisodiyoti sharoitida aholi daromadlari: Ushbu mavzu bozor iqtisodiyoti sharoitida aholi turmush tarzining yangi sifati, daromadlarining tarkibi va manbalari, ish haqi va kichik biznesning ahamiyatini ochib beradi.
- Yashash minimumi va iste'mol savati: Bu mavzu yashash minimumi, iste'mol savati, ijtimoiy mustahkam oilaning ratsional iste'mol savati, oziq-ovqat savati kabi tushunchalarni qamrab oladi.
- Korxonaning mehnat resurslari bilan ta'minlanganligini aniqlash: Mazkur mavzu korxonani mehnat resurslari bilan ta'minlash, korxonani mehnat resurslari bilan ta'minlashni aniqlash usullarini o'rganadi.