Ёрдамчи тарих фани тарихий географиядан маърузалар матни
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi xalq ta'limi vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Markaziy Osiyo tarixiy geografiyasiga oid ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. Unda qadimgi davrlardan to Amir Temur davrigacha bo'lgan Markaziy Osiyoning siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayoti, davlat tuzilmalari, savdo yo'llari, shahar va qishloqlari, aholi joylashuvi va o'zgarishlari haqida batafsil ma'lumotlar berilgan. Kitobda, shuningdek, Markaziy Osiyo hududida hukm surgan Ahamoniylar, Salavkiylar, Yunon-Baqtriya podsholigi, Kushon davlati va Amir Temur davlatining tarixiy geografiyasi ham o'rganilgan.
Asosiy mavzular
- Tarixiy geografiyaning vazifalari, tarkibiy qismlari va fan sifatidagi shakllanishi: Ushbu mavzuda tarixiy geografiyaning predmeti, manbalari, asosiy tarkibiy qismlari, fan sifatida shakllanishi va rivojlanishi, yangi va eng yangi davrdagi ahamiyati, shuningdek, tarixiy kartografiya masalalari ko'rib chiqiladi.
- Markaziy Osiyoning qadimgi davr tarixiy geografiyasi: Markaziy Osiyoning qadimgi davrdagi manzilgohlari, mis-tosh va bronza davri tarixiy geografiyasi, o'troq hayotga o'tish jarayonlari, dehqonchilik va chorvachilikning rivojlanishi, ilk shaharsozlik madaniyati haqida ma'lumotlar beriladi.
- Markaziy Osiyodagi qadimgi davlat tuzilmalari tarixiy geografiyasi: Ushbu mavzuda qadimgi davlat tuzilmalarining shakllanishi, ularning iqtisodiyoti, qadimgi shaharlarining roli, aholi joylashuvi, hunarmandchilik, savdo aloqalari va boshqa masalalar o'rganiladi.
- Markaziy Osiyoning Ahamoniylar davridagi tarixiy geografiyasi: Ahamoniylar davlatining Markaziy Osiyoga ta'siri, hududiy bo'linishi, aholi siyosati, soliq tizimi, madaniy aloqalari va Ahamoniylarga qarshi kurashlar haqida ma'lumotlar beriladi.
- Salavkiylar davlati, Yunon-Baqtriya davlati, Kushon podsholigi: Iskandar Zulqarnaynning Markaziy Osiyoga yurishlari, Salavkiylar davlatining shakllanishi va inqirozi, Yunon-Baqtriya davlatining yuksalishi va qulashi, Kushon podsholigining hududiy kengayishi, iqtisodiyoti, madaniyati va Buyuk Ipak yo'lining rivojlanishidagi roli ko'rib chiqiladi.
- Markaziy Osiyoning ilk o'rta asrlar va XII-XIV asrlardagi tarixiy geografiyasi: Eftaliylar davlati, Turk xoqonligi, Chig'atoy ulusi, Amir Temur davlati va Temuriylar imperiyasining shakllanishi, siyosiy tuzilishi, iqtisodiyoti va madaniyati haqida ma'lumotlar beriladi. Shuningdek, tarixiy manbalarda Markaziy Osiyoning bu davrdagi holati, savdo yo'llari va xalqaro aloqalari haqida ma'lumotlar keltiriladi.