Дальний магистральный пассажирский самолет. Пассажировместимость 262 человек. Дальность полета 8400 км
Ushbu hujjat O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan aviatsiya yo'nalishi bo'yicha talabalar uchun o'quv loyihasidir. Loyiha samolyot konstruksiyasini loyihalash, uning statistik tahlili, sxemasini tanlash, kuch qurilmasi turini aniqlash, geometrik o'lchamlarini hisoblash va mustahkamligini tekshirishni o'z ichiga oladi. Unda samolyotning asosiy qismlari (qanot, fyuzelyaj, dum qismi, shassi) batafsil ko'rib chiqiladi va ularning o'zaro joylashuvi, aerodinamik xususiyatlari, yuk ko'tarish qobiliyati va xavfsizligi tahlil qilinadi.
Asosiy mavzular
- Samolyot sxemasini tanlash: Samolyotning umumiy sxemasi talablar va asosiy qismlarning o'zaro joylashuviga bog'liq holda tanlanadi. Normal sxema (dum qismi qanot orqasida) va pastga joylashgan qanot (yerga yaqinligi sababli yuk ko'tarish kuchini oshiradi) ko'rib chiqiladi.
- Fyuzelyajni loyihalash: Fyuzelyajning shakli (dumaloq kesim) va o'lchamlari yuk, ekipaj, uskunalar va yoqilg'i hajmini hisobga olgan holda aniqlanadi. Shuningdek, fyuzelyajning mustahkamligi, og'irligi va aerodinamik xususiyatlari hisobga olinadi.
- Qanotni loyihalash: Qanotning maydoni, uzunligi, torayishi va burchagi samolyotning aerodinamik xususiyatlariga ta'sir qiladi. Ushbu parametrlar statistik ma'lumotlar va talablarga asoslangan holda tanlanadi.
- Dum qismini loyihalash: Dum qismining vazifasi samolyotning barqarorligi va boshqaruvchanligini ta'minlashdir. Gorizontal va vertikal dum qismlarining maydoni va shakli ushbu talablarga muvofiq belgilanadi.
- Shassini loyihalash: Shassi samolyotning uchish, qo'nish va yerda harakatlanishini ta'minlaydi. Uning sxemasi (oldinga yo'naltirilgan uch опорли) va o'lchamlari samolyotning og'irligi va aerodrom sharoitlariga bog'liq holda tanlanadi.
- Mustahkamlikni hisoblash: Fyuzelyajning mustahkamligi tashqi yuklar (aerodinamik kuchlar, og'irlik) va ichki bosimga bardosh berish qobiliyatini tekshirishni o'z ichiga oladi. Kuchlanishlar va deformatsiyalar hisoblab chiqiladi va ruxsat etilgan qiymatlar bilan solishtiriladi.