O‘tgan asrning 60-80 yillar o‘zbek she’riyati

Ushbu kitobda oʻzbek adabiyotshunosligining XX asr ikkinchi yarmidagi muhim davri – 60-80-yillar oʻzbek sheʼriyati tahlil etiladi. Unda adabiyotning jamiyatdagi oʻrni, milliy oʻzlikni anglash, vatanparvarlik tuygʻularini tarbiyalashdagi roli kabi masalalar koʻtariladi. Shoirlarning ijodiy izlanishlari, hayotiy muammolarni badiiy ifodalash mahorati, milliy maʼnaviyatni aks ettirishdagi xususiyatlari chuqur tahlil etiladi. E.Vohidov va A.Oripov kabi atoqli shoirlar ijodiga alohida eʼtibor qaratilib, ularning sheʼriy olamining oʻziga xos jihatlari yoritib beriladi.

Asosiy mavzular

She'riyatning roli: She'riyat xalq ruhiga ozodlik, vatanparvarlik tuyg'ularini singdirishda beqiyos ahamiyatga ega. U o'ziga xos timsollar, ramzlar va istioralar orqali kishi ruhiga kuchli ta'sir ko'rsatadi. Asrimiz boshlarida Cho'lpon, Fitrat, Qodiriy kabi adiblar asarlari xalq ruhida vatanparvarlik tuyg'ularini shakllantirishga xizmat qilgan.
Ma'naviyat va ma'rifat: Ma'naviyat va ma'rifat, vatanparvarlik va istiqlol, erkinlik va iqtisodiyot tushunchalari o'zaro bog'liq. Ma'naviyati yuksak xalq mustaqillikning qadriga yetadi va vatanparvarga aylanadi. Adabiyot ma'naviy yuksalishga xizmat qilib, qaramlikka qarshi kurashishga undaydi.
Hayotiy muammolarning badiiy talqini: Shoir o'z "men"ini asarlariga singdira olsa, ijodiyoti samarali bo'ladi. Aks holda, davr talablari shoir ruhi ustidan hukmronlik qilsa, asarlar rangsiz bo'lib qoladi. Istiqlol yillarida hayotga tanqidiy munosabat, voqelikni bor murakkabliklari bilan aks ettirish tamoyili avj oldi.
Milliy ma'naviyat ifodasi: Shoirlar milliy ma'naviyatni yuksaltirishga alohida e'tibor qaratdilar. Bu yillarda tarix va xorij mavzusiga murojaat qilib yozilgan she'rlarda sifat o'zgarishi yuz berdi. O'tmish ko'proq qora bo'yoqlarda ko'rsatilgan bo'lsa, sotsialistik yo'lga moyil mamlakatlardan boshqa barcha kapitalistik mamlakatlar va ularning sarkorlari so'kish va harakatlariga duchor etilgan, ularning tuzumi nobopligi qayta - qayta uqtirilgan.
E.Vohidov va A.Oripov ijodi: Ushbu shoirlar ijodi hayot tashvishlari, o'zgarishlar, shodlik va qayg'u kabi turli xil mavzularni qamrab oladi. Ularning ijodida hayotiylik, tabiiylik, muammolarga jiddiy munosabat va illatlarga murosasizlik kabi xususiyatlar yaqqol ko'rinadi.